Udhëheqësi veteran populist anti-islamik Geert Wilders ka arritur një fitore dramatike në zgjedhjet e përgjithshme holandeze, me pothuajse të gjitha votat e numëruara.
Pas 25 vitesh në parlament, partia e tij Liria (PVV) do të fitojë 37 vende, shumë përpara rivalit të tij më të afërt, një aleancë e krahut të majtë.
“PVV nuk mund të injorohet më”, tha ai.
“Ne do të qeverisim”.
Fitorja e tij ka tronditur politikën holandeze dhe do të sjellë një tronditje edhe në të gjithë Evropën.
Por për të përmbushur zotimin e tij për të qenë “kryeministër për të gjithë”, atij do t’i duhet të bindë partitë e tjera që t’i bashkohen atij në një koalicion. Objektivi i tij është 76 vende në parlamentin prej 150 vendesh.
Wilders, 60 vjeç, shfrytëzoi zhgënjimin e përhapur për migracionin duke premtuar “kufijtë e mbyllur” dhe premtoi ndalimin e Kuranit.
Para votimit, tre partitë e tjera të mëdha përjashtuan pjesëmarrjen në një qeveri të udhëhequr nga Wilders për shkak të politikave të tij të së djathtës ekstreme. Por kjo mund të ndryshojë për shkak të shkallës së fitores së tij.
Aleanca e krahut të majtë nën ish-komisionerin e BE-së Frans Timmermans ka ardhur në vendin e dytë me 25 vende, sipas një parashikimi të bazuar në 94% të votave.
Ai e bëri të qartë se nuk do të kishte asnjë lidhje me një qeveri të udhëhequr nga Wilders, duke premtuar se do të mbronte demokracinë holandeze dhe sundimin e ligjit. “Nuk do të lejojmë askënd në Holandë të ik. Në Holandë të gjithë janë të barabartë”, u tha ai mbështetësve.
Kjo e lë në vendin e tretë VVD-në liberale të qendrës së djathtë nën udhëheqësin e ri Dilan Yesilgoz, dhe një parti krejt të re të formuar nga deputeti sinjalizues Pieter Omtzigt në të katërtin.
Wilders u bëri një thirrje të drejtpërdrejtë rivalëve të tij politikë që të punonin së bashku, dhe Yesilgoz dhe Omtzigt e uruan atë për suksesin e tij.
Edhe pse Yesilgoz dyshon se Wilders do të jetë në gjendje të gjejë numrat që i nevojiten, ajo thotë se i takon kolegëve të partisë të vendosin se si të përgjigjen. Para zgjedhjeve ajo këmbënguli se nuk do të shërbente në një kabinet të udhëhequr nga Wilders, por nuk përjashtoi mundësinë e punës me të nëse fitonte.
Omtzigt tha se fillimisht partia e tij e Kontratës së Re Sociale nuk do të punonte me Wilders, por tani thotë se ata janë “të disponueshëm për ta kthyer këtë besim [të votuesve] në veprim”.
Fitorja e Wilders do të dërgojë valë tronditëse në mbarë Evropën, pasi Holanda është një nga anëtarët themelues të asaj që u bë Bashkimi Evropian.
Udhëheqësit nacionalistë dhe të djathtë në mbarë Evropën vlerësuan arritjen e tij. Në Francë, Marine Le Pen tha se “konfirmon lidhjen në rritje për mbrojtjen e identiteteve kombëtare”.
Wilders dëshiron të mbajë një referendum për t’u larguar nga BE-ja, i quajtur “Nexit”, megjithëse ai e pranon se nuk ka disponim kombëtar për ta bërë këtë. Ai do ta ketë të vështirë të bindë ndonjë partner të madh të mundshëm koalicioni për të nënshkruar këtë.
Ai e zbuti retorikën e tij anti-islame në prag të zgjedhjeve, duke thënë se kishte çështje më të ngutshme në këtë moment dhe se ishte i përgatitur të “fuste në frigorifer” politikat e tij për ndalimin e xhamive dhe shkollave islame.
Strategjia ishte një sukses, duke i rritur numrat e partisë së tij PVV në më shumë se dyfish në parlament.
