Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenski deklaroi të shtunën se Ukraina nuk do të heqë dorë nga territoret e saj, duke refuzuar sugjerimet nga SHBA se një marrëveshje me Rusinë mund të përfshijë shkëmbim territoresh, në një kohë kur Uashingtoni dhe Moska po përgatiten për bisedime mes liderëve të tyre për t’i dhënë fund luftës.
Presidenti amerikan Donald Trump njoftoi të premten se do të takohet me homologun e tij rus, Vladimir Putin, në Alaskë më 15 gusht, duke thënë se palët përfshirë edhe Zelenskin janë afër një marrëveshjeje që mund t’i japë fund konfliktit tre-vjeçar e gjysmë.
Detajet e marrëveshjes së mundshme nuk janë bërë ende publike, por Trump tha se ajo do të përfshijë “disa shkëmbime territoresh në të mirë të të dyja palëve”.
Kjo mund të kërkojë që Ukraina të dorëzojë pjesë të konsiderueshme të territorit të saj një rezultat që Kievi dhe aleatët e tij evropianë e konsiderojnë si nxitje për agresionin rus.
“Ukrainasit nuk do t’i falin tokën e tyre pushtuesit,” tha Zelenski në një fjalim video, duke shtuar se kufijtë e Ukrainës janë të përcaktuar në kushtetutën e vendit.
“Asnjë nuk do të devijojë nga kjo dhe asnjë nuk do të mundet ta bëjë,” theksoi ai.
Zëvendëspresidenti amerikan JD Vance do të takohet me aleatë të Ukrainës dhe Evropës në Britani të shtunën për të diskutuar përpjekjet e Trump për paqe, njoftoi Downing Street, duke shtuar se kryeministri britanik Keir Starmer kishte folur me Zelenskin rreth kësaj çështjeje.
“Ata ranë dakord që ky do të jetë një forum i rëndësishëm për të diskutuar përparimin drejt një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme,” tha zëdhënësi i Downing Street.
Zelenski ka zhvilluar disa biseda me aleatët e Ukrainës pas vizitës së të dërguarit të Trump, Steve Witkoff, në Moskë të mërkurën, të cilën Trump e përshkroi si arritje të “përparimit të madh”.
“Nevojiten hapa të qartë dhe koordinim maksimal mes nesh dhe partnerëve tanë,” tha Zelenski në një postim në X, pas telefonatës me Starmerin.
“Ne e vlerësojmë vendosmërinë e Mbretërisë së Bashkuar, Shteteve të Bashkuara dhe të gjithë partnerëve tanë për t’i dhënë fund luftës.”
Ukraina dhe Bashkimi Evropian kanë refuzuar propozime që sipas tyre i japin shumë përfitime Putinit, trupat e të cilit pushtuan Ukrainën në shkurt të vitit 2022, duke pretenduar se lëvizja e Ukrainës drejt Perëndimit përbënte kërcënim për sigurinë ruse.
Kievi dhe aleatët e tij perëndimorë thonë se pushtimi është një akt agresioni për qëllime ekspansioniste.
Moska ka pretenduar më parë katër rajone të Ukrainës – Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia dhe Kherson si dhe gadishullin e Krimesë në Detin e Zi, të cilin e aneksoi në vitin 2014.
Megjithatë, forcat ruse nuk kontrollojnë plotësisht të gjithë territorin në këto katër rajone, dhe Rusia kërkon që Ukraina të tërheqë trupat e saj nga pjesët që ende kontrollon.
Ukraina thotë se trupat e saj ende mbajnë një pozicion të vogël në rajonin rus të Kurskut, një vit pasi kaluan kufirin për të fituar levë në negociata. Rusia ka deklaruar se i ka dëbuar forcat ukrainase nga Kursku në prill.
Tatiana Stanovaya, studiuese e lartë në Qendrën Carnegie për Euroazinë në Rusi, e përshkroi këtë përpjekje aktuale për paqe si “tentativën e parë më shumë a më pak realiste për ta ndalur luftën”.
“Megjithatë, mbetem jashtëzakonisht skeptike për zbatimin e marrëveshjeve, edhe nëse arrihet një armëpushim përkohësisht. Dhe nuk ka pothuajse asnjë dyshim se angazhimet e reja do të jenë shkatërrimtare për Ukrainën,” tha ajo.
Luftimet e ashpra vazhdojnë përgjatë vijës së frontit prej mbi 1,000 kilometrash në lindje dhe jug të Ukrainës, ku forcat ruse kontrollojnë rreth një të pestën e territorit të vendit.
Trupat ruse po përparojnë ngadalë në lindje të Ukrainës, por ofensiva e tyre verore deri tani nuk ka sjellë ndonjë përparim të madh, sipas analistëve ushtarakë ukrainas.
Megjithatë, ukrainasit mbeten sfidues.
“Asnjë ushtar nuk do të pranojë të dorëzojë territor, apo të tërheqë trupat nga tokat ukrainase,” tha për Reuters Olesia Petritska, 51 vjeçe, teksa tregonte nga qindra flamuj të vegjël ukrainas në sheshin qendror të Kievit që përkujtonin ushtarët e rënë.
