Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka shtyrë udhëtimin e tij të planifikuar në Kinë si përgjigje ndaj fluturimit të një baloni të dyshuar spiun kinez mbi Shtetet e Bashkuara, thonë dy zyrtarë amerikanë. Ky hap i Blinken shënon një fazë të re të rëndësishme në tensionet midis Uashingtonit dhe Pekinit.
Ministria e Jashtme kineze pretendoi të premten se balona e dyshuar kineze e vëzhgimit në lartësi të lartë që fluturon mbi Shtetet e Bashkuara kontinentale është një “avion civil” i përdorur kryesisht për kërkime të motit që devijuan nga kursi i planifikuar.
Kjo deklaratë, nga një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme kineze, është pranimi i parë që anija ajrore e kishte origjinën në Kinë që kur Pentagoni zbuloi se po gjurmonte balonën të enjten.
“Është një aeroplan civil që përdoret për qëllime kërkimore, kryesisht meteorologjike. E prekur nga Ëesterlies dhe me aftësi të kufizuar vetëdrejtimi, avioni devijoi larg kursit të planifikuar. Pala kineze shpreh keqardhje për hyrjen e paqëllimshme të aeroplanit në hapësirën ajrore të SHBA-së, për shkak të forcës madhore”, tha ministria e jashtme kineze, raporton CNN.
“Pala kineze do të vazhdojë të komunikojë me palën amerikane dhe do të trajtojë siç duhet këtë situatë të papritur të shkaktuar nga forca madhore”, shtohet në deklaratë, duke përdorur një term legalist për të nënkuptuar rrethanat jashtë kontrollit të Kinës.
Një zyrtar ushtarak amerikan tha se incidenti është serioz për shkak të “guximit” të qeverisë kineze dhe jo të ndonjë përfitimi të inteligjencës. Ndërsa satelitët ekzistues janë në gjendje të mbledhin sasi të ngjashme informacioni, koha e tullumbace spiune – pikërisht përpara udhëtimit të planifikuar të Blinken – dhe fakti që kjo është pikërisht mbi SHBA kontinentale kontribuojnë në seriozitetin e këtij momenti, tha zyrtari.
Udhëtimi i kryediplomatit amerikan në kryeqytetin kinez do të ndodhte pas takimit të Presidentit Joe Biden me Xi Jinping në Bali në fund të vitit të kaluar.
“Për Kinën, siç e dini, Presidenti Biden, Presidenti Xi pati një bisedë shumë të hapur dhe të sinqertë gjatë takimit të fundit të G20 në Bali, dhe ata folën për qëllimet tona”, tha Blinken në një konferencë shtypi në Uashington në janar. “Presidenti Biden ndau synimet dhe prioritetet tona, dhe ne e morëm njëfarë kuptimi të kësaj edhe nga Presidenti Xi.”
“Këto linja komunikimi, duke filluar me presidentët, por gjithashtu duke përfshirë shumë prej nesh, janë jashtëzakonisht të rëndësishme,” tha Blinken në atë kohë.
Në fillim të kësaj jave, Departamenti i Shtetit thirri të ngarkuarin me punë të Kinës në Uashington, Xu Xueyuan, “për të dhënë një mesazh shumë të qartë dhe të ashpër” në lidhje me zbulimin e balonës spiune, thotë një zyrtar i dytë amerikan për CNN.
Balona – e cila ka madhësinë e tre autobusëve – u pa mbi Montana, ku 100 raketa balistike ndërkontinentale janë varrosur në kapanone raketash në bazën e Forcave Ajrore në Malmstrom.
Zëdhënësi i Pentagonit, Gjenerali Patrick Ryder tha se qeveria amerikane e ka gjurmuar balonën për disa ditë derisa po kalonte rrugën mbi veriun e Shteteve të Bashkuara, duke shtuar se “udhëtonte në një lartësi shumë mbi trafikun ajror komercial dhe nuk paraqet kërcënim ushtarak apo fizik për njerëzit në tokë.”
Një zyrtar i lartë i mbrojtjes amerikane tha se zyrtarë të lartë ushtarakë e kishin këshilluar Biden që të mos e rrëzonte atë për shkak të frikës se mbeturinat mund të përbënin një kërcënim sigurie për njerëzit në terren.
“Ne kemi besim se ky balon vëzhgimi në lartësi të madhe i përket [Republikës Popullore të Kinës]”, tha zyrtari i mbrojtjes. “Raste të këtij aktiviteti janë vërejtur gjatë disa viteve të fundit, përfshirë edhe para kësaj administrate.”
Ndërsa,shtegu aktual i fluturimit të balonës e bart atë mbi “një numër vendesh të ndjeshme”, zyrtari tha se nuk paraqet një rrezik të rëndësishëm për mbledhjen e inteligjencës. Baloni vlerësohet të ketë “vlerë të kufizuar shtesë” nga perspektiva e mbledhjes së inteligjencës, shtoi zyrtari.
