Kompanitë në vendet në mbarë botën po diskutojnë për mundësinë e katër ditë pune, por në Greqi punonjësve u është thënë se, tani e tutje, ata mund të punojnë deri në gjashtë ditë në javë, me synimin për të rritur produktivitetin, transmeton Gazeta Enigma.
Pasi ia kapërceu vendeve tjera evropiane për sa i përket rritjes ekonomike, vendi dikur në zemër të krizës më të keqe financiare të kontinentit ka futur një javë pune 48-orëshe.
Masa, e cilësuar si “barbare” nga sindikatat, hyri në fuqi nga e hëna.
“Nuk ka asnjë kuptim. Kur pothuajse çdo vend tjetër i civilizuar po miraton një javë katërditore, Greqia vendos të shkojë në anën tjetër”, tha Akis Sotiropoulos, një anëtar i komitetit ekzekutiv të sindikatës së nëpunësve civilë Adedy.
Qeveria pro-biznesit e kryeministrit, Kyriakos Mitsotakis, thotë se nisma u bë e nevojshme nga rreziqet e dyfishta të një popullsie në tkurrje dhe mungesa e punëtorëve të kualifikuar. Përpara shpalljes së legjislacionit – pjesë e një grupi më të gjerë ligjesh të punës të miratuar vitin e kaluar – Mitsotakis e përshkroi ndryshimin e parashikuar demografik si një “bombë me sahat”. Në një eksod të paprecedentë, rreth 500,000 grekë, kryesisht të rinj të arsimuar, vlerësohet të kenë emigruar që nga kriza e borxhit afër dekadës që shpërtheu në fund të vitit 2009.
Skema gjashtë-ditore, thonë zyrtarët, do të zbatohet vetëm për bizneset private që ofrojnë shërbime gjatë gjithë kohës. Sipas javës së zgjatur të punës, stafi në industri dhe objekte prodhuese të zgjedhura do të ketë mundësinë të punojë dy orë shtesë në ditë ose një turn shtesë tetë orësh, duke u shpërblyer me një tarifë shtesë prej 40% të shtuar në pagën ditore.
Secila prej zgjedhjeve, pretendon qeveria e qendrës së djathtë, do të zgjidhë çështjen e mospagimit të punonjësve për orët jashtë orarit, duke trajtuar gjithashtu problemin e përhapur të punës së padeklaruar.
“Bërthama e këtij legjislacioni është miqësor ndaj punëtorëve, është thellësisht e orientuar drejt rritjes dhe e sjell Greqinë në linjë me pjesën tjetër të Evropës”, tha Mitsotakis përpara se parlamenti grek të miratonte ligjin.
Por reagimi ka qenë i ashpër. Në një vend pa pothuajse asnjë traditë të inspektimeve në vendin e punës, kritikët pretendojnë se reforma në fund të fundit tingëllon si “trokitje e vdekjes” së javës pesëditore të punës.
Për kundërshtarët, të cilët tashmë kanë dalë në rrugë në protestë, reforma gërryen mbrojtjen ligjore dhe zhvlerëson të drejtat e krijuara prej kohësh të punëtorëve në emër të fleksibilitetit.
“Në realitet kjo është miratuar nga një qeveri e angazhuar ideologjikisht për të gjeneruar fitime gjithnjë e më të mëdha për kapitalin. Produktiviteti më i mirë vjen me kushte më të mira pune, një cilësi më të mirë jete për punonjësit, dhe kjo, ne tani e dimë, është rreth më pak orë dhe jo më shumë”.
Masa, tha ai, ishte bërë e mundur pjesërisht sepse sindikatat kishin parë gjithashtu rënien e fuqisë së tyre si rezultat e Athinës së goditur nga borxhi që miratonte masa shtrënguese në këmbim të fondeve të shpëtimit gjatë krizës financiare të vendit. Sindikatat kanë argumentuar prej kohësh se puna jashtë orarit u mundëson punëdhënësve të pengojnë punësimin e më shumë stafit.
Programet javore katër-ditore të testuara në mënyrë të përsëritur kanë treguar nivele të rritura të produktivitetit me studiuesit që ia atribuojnë rezultatin niveleve të përmirësuara të fokusit. Belgjika në vitin 2022 miratoi ligjin për t’u dhënë punonjësve të drejtën ligjore për të shpërndarë javën e tyre të punës në katër ditë në vend të pesë ditëve, dhe skemat pilot janë kryer në vende duke përfshirë Britaninë e Madhe, Gjermaninë, Japoninë, Afrikën e Jugut dhe Kanadanë.
Grekët tashmë punojnë orët më të gjata në Evropë, duke punuar mesatarisht 41 orë në javë sipas agjencisë së statistikave të BE-së, Eurostat, megjithëse sondazhet kanë treguar gjithashtu se ata paguhen shumë më pak. Opozita e majtë ka denoncuar shpesh “pagat bullgare në një vend me çmime britanike”, duke pretenduar se fenomeni vetëm sa ka përkeqësuar ikjen e trurit.
Njerëzit me pensione, të cilët gjithashtu janë inkurajuar të punojnë sipas legjislacionit, kanë peshuar në debat.
“Ajo që në thelb thotë qeveria është ‘shko dhe puno më gjatë, ne do të mbyllim sytë edhe nëse je pensionist”, tha Grigoris Kalomoiris, i cili kryeson sindikatat e mësuesve në pension (Pesek).
“Qeveria e di se shumica e grekëve, me një pagë mesatare mujore prej 900 €, mund të mbijetojnë vetëm deri në datën 20 të muajit. Kjo masë e fundit barbare nuk do të zgjidhë problemin themelor të mungesës së fuqisë punëtore dhe shumë prej nesh mendojnë se është shumë e padrejtë ndaj të rinjve grekë të papunë që mund të mos kenë kurrë punë”. /Gazeta Enigma
