Pas gati tetë muajsh, lufta në Ukrainë mbetet si në balancë. Përmes kundërofensivave, ukrainasit vazhdojnë të përparojnë, ndërsa forcat ruse janë ende duke bërë presion diku tjetër.
Por në internet, kjo është një çështje shumë e njëanshme.
Njëra ndër luftëtarët në këtë fushë është Olena, një sipërmarrëse nga Kievi që menaxhon ekipe vullnetarësh të mediave sociale.
Olena nuk është emri i saj i vërtetë.
Për shkak të natyrës së ndjeshme të punës që ajo dhe ekipet e saj kryejnë në emër të ministrisë së mbrojtjes të Ukrainës, ajo ka kërkuar të mbetet anonime.
Ekipet e saj punojnë gjatë gjithë orarit, duke reaguar brenda disa orësh ndaj lajmeve nga i gjithë vendi, duke prodhuar video të forta, shpesh të shoqëruara me muzikë, për audiencën e ministrisë brenda dhe jashtë vendit.
Ashtu si presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, që i përshtat fjalimet në parlamentet e huaja për të marrë parasysh historinë, kulturën dhe ndjeshmërinë vendase, kështu ekipi ndërkombëtar prej pesë anëtarësh i Olenas synon mesazhet e tyre.
Falë përpjekjeve të ekipit, profili në Twitter i ministrisë së mbrojtjes tani ka 1.5 milion ndjekës në mbarë botën.
Disa nga videot janë parë më shumë se një milion herë.
“Ideja kryesore është të flasësh me audiencën ndërkombëtare dhe të tregosh se Ukraina është në të vërtetë e aftë të fitojë”, thotë ajo. “Sepse askush nuk dëshiron të investojë në humbësit”.
Por një tjetër nga ekipet e Olenas kryen punë më subversive, të dizajnuara për të nxjerrë në pah humbjet ruse dhe për të demoralizuar pushtuesit e Ukrainës.
Synimi i audiencës ruse
Me një mori videosh që përshkruajnë pengesat ushtarake ruse të postuara në platformat e mediave sociale, ekipit nuk i mungon materiali.
Por ata kanë mësuar përmes provave dhe gabimeve se çfarë funksionon dhe çfarë jo.
“Ne filluam të shfaqnim trupa të vdekur rusë”, thotë Olena. “Dhe pastaj ne kuptuam se në fakt nuk funksionoi. Ajo vetëm i bashkoi ata kundër nesh”.
Ekipi më pas u përpoq të “godiste” ndërgjegjen e ushtarëve rusë duke treguar imazhe të civilëve të vdekur ukrainas.
Përsëri, dukej se ra në vesh të shurdhër.
“Ne e kuptuam se ata ishin në të vërtetë krenarë për këtë. Ata nuk e dënonin fare këtë”, thotë ajo. “Ne e kuptuam se duhet ta bëjmë këtë në një mënyrë shumë më të sofistikuar”.
Tani vullnetarët shqyrtojnë me imtësi platformat e mediave sociale ruse, duke kërkuar të “shtypin butonat” dhe të hetojnë dobësitë në pjesë të veçanta të vendit.
Është jashtëzakonisht e vështirë të vlerësohet ndikimi që ka kjo punë, por mobilizimi i pjesshëm i kohëve të fundit i Vladimir Putin u ka dhënë vullnetarëve shumë material për të punuar.
“Ne prisnim mobilizimin”, thotë Olena. “Ne e dinim se do të ishte shumë demoralizuese për ta”.
Dhe vullnetarët që ofrojnë materiale për ministrinë e mbrojtjes janë vetëm një pjesë e vogël e një komuniteti të gjerë, të gjallë, patriotik të ashpër – që reagon ndaj ngjarjeve në terren, ndonjëherë me shpejtësi të mahnitshme.
Kështu, një numër i madh i kanaleve Telegram tërheqin një numër të madh ndjekësish.
Por vendi nuk u shndërrua në një “komb ninjash dixhitalë” brenda natës, shkruan BBC.
Tetë vjet luftë në rajonin lindor të Donbasit u ka dhënë njerëzve shumë kohë për të përmirësuar aftësitë e tyre, nga luftimi i dezinformatave deri te qarkullimi i përmbajtjeve humoristike të krijuara për të rritur moralin.
Mjedisi aktual i mediave sociale, thotë Ihor Solovey, kreu i Qendrës së Ukrainës për Komunikimin Strategjik dhe Sigurinë e Informacionit, pasqyron një konvergjencë të rrallë të ndjenjës zyrtare dhe popullore.
“Jemi dëshmitarë ndoshta hera e parë në histori kur shoqëria civile i beson shtetit dhe po e ndihmon atë”, vlerëson ai.
“Forcat e armatosura bëjnë të tyren, ndërsa shoqëria po krijon përmbajtje, meme, vepra krijuese vetë. Sepse secili ndihet përgjegjës për të ardhmen e tij”.