Është një mundësi krejtësisht reale që pesë vendet e Bashkimit Evropian që nuk e kanë njohur deri më tani pavarësinë e Kosovës – Greqia, Spanja, Qiproja, Sllovakia dhe Rumania – të ndryshojnë qëndrimin e tyre, edhe para afatit të përcaktuar me planin 13-pikësh të Scholz dhe Macron, dhe më afër njohjes është aktualisht Greqia, pohojnë burime diplomatike të Danas.
Gjegjësisht, plani i fundit 13-pikësh i Gjermanisë dhe Francës, për të cilin shkruajnë mediat, për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe normalizimin përfundimtar të marrëdhënieve në bazë të njohjes reciproke parasheh që të gjitha pesë vendet e mbetura të BE-së ta njohin pavarësinë e Kosovës. në mënyrë që marrëveshja të arrihet në legjitimitet i plotë në nivel të BE-së.
Siç shkruan Posta Shqiptare dhe Kosova Online, plani i ri i nxitur nga presidenti francez dhe kancelari gjerman parashikon një kornizë të re për dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila do të kërkonte që të dyja palët të arrijnë një marrëveshje përfundimtare formale për njohjen brenda 10 vitet e ardhshme, të cilat do të jenë parakusht për anëtarësimin e të dy vendeve në BE.
“Nëse propozimi pranohet, pavarësia e Kosovës do të pranohet nga pesë vendet e mbetura të BE-së, ndërsa Serbia do të ketë ndihmë të konsiderueshme financiare dhe do të njihet si fuqi në rajon”, raporton portali shqiptar.
Nga pesë vendet e mbetura – Greqia, Spanja, Sllovakia, Rumania dhe Qiproja, Greqia është aktualisht më afër njohjes së pavarësisë së Kosovës, sipas burimeve të Danas nga qarqet diplomatike.
“Greqia është më e afërta me këtë sepse aktualisht po e trajton Kosovën në çdo gjë si shtet të pavarur dhe është vetëm çështje kohe se kur do ta bëjë këtë zyrtarisht”. Deri më tani, Greqia nuk e ka njohur Kosovën për shkak të interesave të atij vendi dhe dinamikës rajonale të marrëdhënieve, por problemi kryesor ballkanik që kishte Greqia – mosmarrëveshja me Maqedoninë e Veriut – është zgjidhur. Ata nuk kanë asnjë pengesë tjetër për çështjen e pavarësisë përveç Qipros”, thonë burimet tona.
Mirëpo, ata shtojnë se meqë Qiproja është anëtare e BE-së, kjo çështje është mjaft e ndryshme nga ajo e Kosovës dhe se autoritetet në Greqi mund ta vënë në pah këtë dallim nëse dëshirojnë të marrin mbështetje për njohjen e Kosovës.
“Nëse Greqia e bën këtë, Qiproja me siguri do të inatoset, por sigurisht që nuk do të mbetet i vetmi vend që nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, nëse BE-ja kërkon unitet nga anëtarët e saj dhe nëse Greqia e ngre këtë çështje”. Në atë rast, është vetëm çështje kohe dhe marrëveshjeje se kur do të bëjë të njëjtën gjë edhe Spanja. Për Rumaninë dhe Sllovakinë, çështja është edhe më e thjeshtë”, thonë burimet tona.
Deri më tani për Serbinë ka qenë domethënëse që negociatori kryesor i BE-së, i dërguari special për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, Miroslav Lajçak, vjen nga Sllovakia, i cili ndan qëndrimin e vendit tonë për çështjen e Kosovës, si fakti që eurodeputeti nga ky shtet është në krye të pozitës së raportuesit të PE-së për Serbinë – Vladimir Bilçik.
“Edhe pse në radhë të parë janë zyrtarë të BE-së dhe zbatojnë politikën e Bashkimit Europian, Serbia ka qenë mjaft mirëkuptuese nga ana e tyre deri më tani, dhe zyrtarët evropianë asnjëherë nuk distancohen plotësisht nga pozicionet e marra nga autoritetet në vendet nga vijnë. Megjithatë, nëse BE-ja vendos se është koha dhe se duhet të arrihet një marrëveshje ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, dhe kjo ndikohet në radhë të parë nga marrëdhëniet aktuale gjeopolitike, do të duhet të jetë prioritet për të gjithë zyrtarët e saj”.