“Squid Game” është një bërë një nga serialet më të njohura të Netflix-it ndonjëherë, por kjo nuk do të thotë se është pa polemika.
Drama në gjuhën koreane është bërë tashmë shfaqja më e popullarizuar e platformës Netflix dhe është në rrugën e duhur për t’u bërë hiti i saj më i madh ndonjëherë. Me popullaritetin e serialit, vëmendja e shtuar i kushtohet titrave të tij, pasi është titruar në mbi 30 gjuhë dhe është dubluar në 13, shkruan Fox News.
Disa shikues që flasin rrjedhshëm gjuhën angleze dhe koreane janë zhgënjyer me titrat në gjuhën angleze, duke pretenduar se përkthimet e tyre paraqitnin keq atë që u tha në fakt nga aktorët që flisnin gjuhën koreane.
Ndër kritikët më të zëshëm është Youngmi Mayer, nikoqiri i podkastit “Feeling Asian”, i cili tha në TikTok se kur personazhi Han Mi-nyeo po përpiqet të bindë lojtarët e tjerë që të bashkohen me të, titrat thonë, “Unë nuk jam një gjeni, por prapë e kuptova”. Ajo që ajo në të vërtetë thotë është: “Unë jam shumë i zgjuar. Unë thjesht nuk kam pasur asnjë mundësi për të studiuar”.
Foto: Netflix
Videot e Mayerit kanë ndezur debat në lidhje me shfaqjen me disa kritikë që akuzojnë Netflix-in dhe shërbime të tjera për ndërprerjen e fjalëve të mallkimit dhe gjuhës sugjestive për të ndryshuar kuptimin e një skene.
Ndërsa dallimet në dialog mund të ngrihen deri në paraqitjen e gabuar të gjuhës koreane, ekspertët mbi këtë temë kanë vënë në dukje se përkthimi nuk është një shkencë e drejtpërdrejtë dhe shpesh është një aftësi e nënpaguar në industri.
Edward Hong, një aktor i cili ishte pjesë e kastit të dublimit anglez të “Squid Game”, tha se ishte i lumtur të shihte se shokët e tij të dublimit ishin me origjinë koreane dhe aziatike sepse mund të ndihmonin në zgjedhjen e gabimeve dhe ndryshimeve që duhen bërë në skenar.
“Aktorët koreanë – edhe nëse nuk flasin rrjedhshëm – mund të thërrasin diçka nëse nuk është në rregull”, tha aktori, i cili luajti një prift në serial, për NBC Asian America. “Mënyra se si njerëzit fetarë koreanë – veçanërisht pastorët – flasin është një mënyrë shumë specifike e të folurit. Kjo është diçka që e dija shumë mirë nga mbërthimi në ato shërbime të kishës koreane si fëmijë”.
Dublimi është një punë e ndërlikuar, vuri në dukje ai, sepse jo vetëm që aktorët duhet të përputhen me shfaqjet në ekran, por gjithashtu duhet të përputhen me lëvizjet e gojës së tyre.
Foto: Netflix
Për më tepër, ka kufizime të vendosura në përkthimin dhe titrat për televizion.
“Përkthimi audiovizual – në veçanti titrat – është i kufizuar në kufizimet e hapësirës në ekran”, tha përkthyesja Denise Kripper. Kripper ka titruar një numër shfaqjesh televizive.
“Në përgjithësi, titrat nuk mund të jenë më të gjatë se dy rreshta – kjo është edhe më pak karaktere sesa një status në Twitter” shpjegoi ajo. “Përkthimet më të përsosura ende duhet të parafrazohen ose përshtaten nëse nuk përshtaten me ato kufizime hapësinore”.
Çdo kanal ose platformë, tha Kripper, është e kufizuar nga udhëzimet e veta specifike për referencat specifike të gjuhës fyese dhe kulturës.
“Industria audiovizuale lëviz shpejt, koha është para në TV, kështu që kthesa për përkthimet mund të jetë e shpejtë”, shtoi ajo. “Përkthyesit punojnë gjatë gjithë kohës në mënyrë që njerëzit të mund të shikojnë shfaqjet e tyre të preferuara”.
Mayer theksoi në një video tjetër se titulli i episodit të parë është i ndryshëm në gjuhën koreane dhe angleze.
Foto: Netflix
Në anglisht, episodi njihet si “Drita e Kuqe, Drita e Gjelbër”, e quajtur sipas lojës së fëmijëve të luajtur në serial. Sidoqoftë, Mayer tha se titulli korean përkthehet në “Ditën kur lulëzoi lulja mugunghwa”, që është emri i lojës në gjuhën koreane.
Ndërsa e kuptoi që në fillim ajo po e shikonte serialin me titra të mbyllur në anglisht dhe jo me titra, ajo tha se ende kishte “gjëra të mëdha që mungonin në tregim” për shkak të përkthimeve.
Greta Jung, e cila ka dubluar emisione koreane dhe kineze për Netflix-in, sugjeroi që shikuesit në gjuhën angleze po shikojnë një version të zbutur të “Squid Game” për shkak të përkthimeve.
“Ata duhet të kishin bërë një parantezë në titrat kur flet personazhi i Koresë së Veriut”, tha ajo. Kang Sae-byeok, një personazh e cila është një dezertore e Koresë së Veriut “ka një theks të Koresë së Veriut dhe e fsheh atë rreth njerëzve të Koresë së Jugut. Kjo është e rëndësishme, kjo është domethënëse”.
Duke vënë në dukje këtë në titra, Jung tha, mund të ndihmojë shikuesit të hapen me thekse në gjuhë të tjera.
“Bota nuk sillet rreth anglishtes”, shtoi ajo.
Kripper tha se “një mungesë e përgjithësuar e familjaritetit dhe ekspozimit të folësve anglezë – veçanërisht amerikanëve – ndaj kulturave të tjera” ka paraqitur një sfidë kur përpiqeni të ruani referencat kulturore në titra.
“Sa më shumë filma të titruar të shikojnë, sa më shumë libra të përkthyer të lexojnë, aq më mirë, në aspektin e aftësisë për të vlerësuar dhe mësuar për një kulturë të ndryshme, e cila është e gjithë pika e përkthimit,” shpjegoi ajo.
