Qendra Evropiane për Liritë e Shtypit dhe Medias (ECPMF), i ka reaguar publikisht kryetarit të LVV-së, njëherësh kryeministër i Kosovës, Albin Kurti, në lidhje me vendimin për bojkot që kjo parti e ka marrë ndaj tri televizioneve kryesore në vend.
Në letrën të cilën e kanë nënshkruar 13 organizata rajonale e evropiane që merren me lirinë e medias, shprehet shqetësimi i tyre në lidhje me vendimin e LVV-së.
Po ashtu, Kurtit i kërkohet anulimi i menjëhershëm i këtij vendimi.
Partia në pushtet ka marrë vendim që të mos marrë pjesë në emisionet debatuese të tri televizioneve private në vend, Klan Kosova, T7 dhe Dukagjini.
Më poshtë, letra e plotë:
Letër e hapur për z. Albin Kurti, kryetar i Lëvizjes Vetëvendosje dhe kryeministër i Kosovës
I nderuar kryeministër Albin Kurti,
Ne, organizatat e nënshkruara për lirinë e medias dhe të gazetarëve, jemi thellësisht të shqetësuar për vendimin e fundit të partisë suaj politike për të bojkotuar tre kanalet kryesore televizive – T7, TV Dukagjini dhe Klan Kosova – gjatë periudhës së ardhshme zgjedhore. Kuptojmë se asnjë arsyetim formal për këto kanale nuk është dhënë për këtë vendim.
Drejtori i T7, Leonard Kerquki, ka shpjeguar vendimin duke thënë: “Zyrtarë nga Vetëvendosje më kanë njoftuar se nuk do të marrin pjesë në programet e T7 gjatë fushatës zgjedhore. Ata nuk dhanë ndonjë arsyetim bindës për këtë vendim, duke më bërë të besoj se kjo është një përpjekje për të shmangur përgjegjësinë publike”.
Ermal Panduri i TV Dukagjinit shtoi: “Zyrtarë nga Vetëvendosje më kanë njoftuar se nuk do të marrin pjesë në TV Dukagjini gjatë fushatës zgjedhore. Arsyetimi i tyre për këtë vendim gjatë takimit ishte i paqartë dhe ne kemi kërkuar sqarime të mëtejshme. Për ne, kjo pasqyron frikën e partisë në pushtet për t’u përballur me pyetjet e gazetarëve dhe komentuesve politikë në studio”.
Këta dhe shembujt e mëposhtëm tregojnë një model shqetësues të rënies së lirisë së medias.
Gjatë katër viteve të fundit, ndërsa MFRR-ja ka monitoruar nga afër zhvillimet e lirisë së medias, ne kemi qenë dëshmitarë të një rënie shqetësuese të lirisë së mediave në Kosovë. Në vitin 2022, partnerët e Platformës për Sigurinë e Gazetarëve të Këshillit të Evropës vizituan Kosovën për të vlerësuar gjendjen e lirisë së mediave dhe mbrojtjen e gazetarëve në vend. Ndërsa u vu re njëfarë progresi, misioni arriti në përfundimin se “retorika toksike dhe fushatat e shpifjeve kundër medias, financimi i pamjaftueshëm i transmetuesit publik dhe mungesa e transparencës rrezikojnë të minojnë progresin”.
Sipas të dhënave të Asociacionit të Gazetarëve të Kosovës, incidentet e sulmeve dhe frikësimit ndaj gazetarëve janë dyfishuar – nga afërsisht 24 raste në vitin 2024 në 53 në vitin 2023. Shumë nga këto incidente përfshijnë sulme verbale nga anëtarët e partisë suaj, të cilët kanë etiketuar gazetarët si “spiunë serbë” apo bashkëpunëtorë dhe i akuzuan se ishin në linjë me interesat serbe.
Në vitin 2024, Parlamenti i Kosovës miratoi një ligj të ri për median që dështoi të inkorporonte rekomandimet kritike nga Këshilli i Evropës, Komisioni Evropian dhe shoqëria civile. Ky ligj tashmë është në pritje të shqyrtimit nga Gjykata Kushtetuese. Zhvillime të tjera alarmante përfshijnë rënien e transparencës, mohimin e shpeshtë të aksesit në informacion dhe rritjen e ndërhyrjes politike në politikat editoriale të transmetuesve publikë. Këto veprime kanë kontribuar në rënien e Kosovës me 19 vende në Indeksin e Lirisë së Shtypit të Reporterëve pa Kufij dhe kanë tërhequr kritika të gjera nga organet ndërkombëtare, duke përfshirë Raportin Vjetor të Komisionit Evropian 2024 që pretendon përpjekjet e qeverisë për të kontrolluar mediat.
Kosova ka nevojë urgjente për masa për të mbrojtur lirinë e mediave, për të promovuar transparencën dhe për të siguruar llogaridhënien e zyrtarëve publikë. Publiku, veçanërisht gjatë fushatave zgjedhore, ka të drejtën themelore për të pasur akses në informacione të ndryshme, për të shqyrtuar premtimet politike dhe për t’i mbajtur politikanët përgjegjës.
Duke bojkotuar kanalet kryesore televizive, minohet e drejta e publikut për informacion dhe roli thelbësor i gazetarëve në promovimin e transparencës dhe llogaridhënies.
Prandaj, ju bëjmë thirrje që menjëherë të anuloni vendimin për bojkotimin e këtyre mediave dhe të siguroheni që Vetëvendosje të sigurojë qasje të barabartë në informacione publike për këto media. Të gjithë gazetarët duhet të jenë në gjendje të raportojnë lirshëm dhe në mënyrë të drejtë për periudhën zgjedhore.
Mbrojtja e lirive të medias dhe e drejta e publikut për një proces të informuar dhe demokratik duhet të ketë përparësi.
Sinqerisht,
Qendra Evropiane për Liritë e Shtypit dhe Medias (ECPMF)
Federata Evropiane e Gazetarëve (EFJ)
Shtypi i lirë i pakufizuar (FPU)
Instituti Ndërkombëtar i Shtypit (IPI)
Reporterët pa Kufij (RSF)
Rrjeti i SafeJournalists
Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës
Shoqata e Gazetarëve të Maqedonisë
Shoqata e Gazetarëve të BH
Shoqata e Gazetarëve Kroatë
Shoqata e Gazetarëve të Pavarur të Serbisë
Sindikata e Mediave të Malit të Zi
SCiDEV Shqipëri
