Anëtarët kryesorë të Organizatës së Vendeve Eksportuese të Naftës (OPEC) Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe (EBA) janë të gatshëm të “rrisin ndjeshëm” prodhimin e naftës nëse bota përballet me një krizë serioze këtë dimër, thanë burimet e informuara.
Të mërkurën, OPEC + vendosi të rrisë prodhimin e naftës me vetëm 100,000 fuçi në ditë (bpd), duke përmendur kapacitetin e reduktuar të prodhimit të grupit si arsye.
Deklarata i referohej “disponueshmërisë shumë të kufizuar” të kapacitetit rezervë, që do të thotë se ky kapacitet mbahet në rezervë në rast të “ndërprerjeve të rënda të furnizimit”.
Në pamje të parë, duket se eksportuesi kryesor i OPEC-ut, Arabia Saudite, pothuajse nuk ka hapësirë për të rritur prodhimin, siç tha presidenti francez Emmanuel Macron muajin e kaluar në një bisedë me presidentin amerikan Joe Biden.
Tre burime mbi planet e Arabisë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe
Tre burimet, të cilët kërkuan anonimitetin për shkak të ndjeshmërisë së temës, thanë se Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe mund të prodhonin “dukshëm më shumë”, por do ta bënin këtë vetëm nëse kriza e furnizimit përkeqësohej.
“Meqenëse mund të mos ketë gaz në Evropë këtë dimër, me një kufi të mundshëm çmimi për shitjet e naftës ruse në vitin e ri, ne nuk mund të hedhim çdo fuçi në treg tani,” tha një nga burimet.
Burimet nuk specifikuan sasinë e rritjes së mundshme, por thanë se Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe disa anëtarë të tjerë të OPEC-ut kanë rreth 2 deri në 2.7 milionë fuçi në ditë kapacitet të lirë prodhimi.
“E vetmja herë që do të jemi në gjendje të dëshmojmë se kemi më shumë kapacitet rezervë është në rast të një krize të zgjatur”, tha burimi, duke shtuar se kjo do të jetë koha kur anëtarët e OPEC-ut do të rrisin prodhimin.
Kjo mund të jetë që në fillim të këtij dimri, thanë burimet, pasi konflikti politik dhe ekonomik midis anëtarit të OPEC + Rusisë dhe Perëndimit mbi pushtimin e Ukrainës nga Moska nuk tregon shenja pakësimi.
Lufta në Ukrainë, e cila filloi në shkurt, ka nxitur një rritje rekord të çmimeve të gazit në Evropë dhe ka çuar çmimin e një fuçi nafte në tregun e Londrës në nivelin më të lartë në 14 vjet.
Si rezultat, inflacioni arriti nivelin më të lartë në dekada, ndërkohë që bankat qendrore filluan të rrisin ndjeshëm normat e interesit.
Megjithatë, çmimet ndërkombëtare të naftës kanë rënë që nga kulmi i tyre në mars dhe të dhënat treguan se ato ranë përsëri pasi SHBA publikoi të dhëna që tregojnë kërkesë të dobët për karburant, pjesërisht pasi çmimet e larta ulën konsumin.
Analistët besojnë se OPEC+ nuk e sheh logjikën në shtimin e naftës në një treg në rënie.
“Ekziston frika në rritje e një kolapsi të kërkesës, nëse trendi aktual vazhdon, fuçitë shtesë do të ushtronin presion të padëshiruar mbi çmimet dhe, në të njëjtën kohë, do të shteronin në mënyrë të panevojshme kapacitetin rezervë në pakësim,” tha analisti i PVM, Tamas Varga.
Një shenjë e vullnetit të mirë
Pasi presidenti i SHBA Joe Biden vizitoi Arabinë Saudite në korrik për të kërkuar naftë shtesë për të balancuar tregjet ndërkombëtare, analistët spekuluan se OPEC + do të rriste furnizimin.
Udhëtimi në Arabinë Saudite ishte planifikuar vetëm pasi OPEC+ njoftoi në fillim të qershorit se do të rriste prodhimin në korrik dhe gusht. Rezultatet e muajit shtator janë diskutuar në mbledhjen e së mërkurës.
Shumica e anëtarëve të OPEC+ kanë luftuar për të përmbushur objektivat e prodhimit pasi ata tashmë e kanë shteruar potencialin e tyre të prodhimit pas viteve të nën-investimit në kapacitete të reja.
Në këtë kontekst, vendimi i së mërkurës për të rritur prodhimin e planifikuar me 100,000 fuçi në ditë, një nga rritjet më të vogla që nga futja e kuotave të OPEC në 1982, ishte një shenjë e vullnetit të mirë, tha një nga burimet.
“Është i vogël, por tregon se OPEC+, duke pasur parasysh faktin se përfshin kaq shumë vende, si Rusia, Irani, Venezuela, me të gjitha ankesat e tyre, ishte në gjendje të arrinte një konsensus dhe të ecte përpara”, tha burimi.
Pas vendimit të së mërkurës, Shtëpia e Bardhë tha se Presidenti Biden do të mbetet i fokusuar në mbajtjen e ulët të çmimeve të karburantit.
