Policia belge arrestoi dje ish-diplomaten më të lartë të BE-së, Federica Mogherini, dhe zyrtarin e lartë të Komisionit, Stefano Sannino, si pjesë e një hetimi gjithëpërfshirës për mashtrim, i cili po ringjall frikën për korrupsion në rangjet më të larta të burokracisë evropiane.
Arrestimet ndodhën mes bastisjeve, të raportuara fillimisht në shërbimin diplomatik të BE-së në Bruksel dhe në Kolegjin e Evropës në Bruges, ku Mogherini, e cila më parë shërbeu si ministre e jashtme e Italisë, është rektore.
Hetimi në vazhdim përfshin keqpërdorim të dyshuar të fondeve të BE-së, sipas njerëzve të njohur me hetimin dhe dëshmitarëve.
Përveç Mogherinit, një socialiste që drejtoi shërbimin e jashtëm të BE-së midis viteve 2014 dhe 2019, dhe Saninos, një diplomat italian që kryeson drejtorinë e përgjithshme të Komisionit për Lindjen e Mesme dhe Afrikën Veriore (DG-MENA), u ndalua edhe një person i tretë, i cili punon në departamentin ekzekutiv të arsimit të Kolegjit të Evropës.
Të tre u morën në pyetje nën dyshimin për mashtrim në prokurim, korrupsion dhe konflikt interesi kriminal.
Bëhet e ditur se hetimi penal filloi pas akuzave se Shërbimi Evropian i Veprimit të Jashtëm (EEAS), krahu diplomatik i BE-së, dhe Kolegji i Evropës bashkëpunuan për të keqpërdorur paratë publike të BE-së në vitet 2021 dhe 2022 për të hapur një akademi të re diplomatike, sipas katër personave me njohuri për hetimin.
Kjo çështje është skandali më i fundit i madh që ka goditur BE-në pas hetimeve të Huawei dhe ‘ Qatargate ‘ dhe ngre shqetësime serioze në lidhje me integritetin e udhëheqjes së lartë të institucioneve në thelb të ‘projektit’ evropian.
Në thelb të hetimit është dyshimi se Kolegji i Evropës ose përfaqësuesit e tij kishin dijeni paraprake për një tender publik të nisur nga EEAS për të pritur një akademi të re diplomatike të BE-së.
Tenderi, i cili iu dha Kolegjit të Evropës në vitin 2022, ishte i hapur për institucionet e arsimit të lartë në të gjithë Evropën, shkruan Euractiv.
I themeluar në vitin 1949, Kolegji i Evropës konsiderohet si shkolla kryesore për nëpunësit civilë evropianë që aspirojnë të bëhen të tillë, me ish-studentë që përfshijnë politikanë dhe zyrtarë të lartë në institucionet evropiane.
Edhe pse është i lidhur ngushtë me BE-në, e cila ndihmon në financimin e tij, kolegji është i pavarur.
Hetuesit janë përqendruar në rrethanat që lidhen me blerjen prej 3.2 milionë eurosh të një ndërtese në Spanjaardstraat në Bruges nga kolegji, e cila tani strehon një konvikt për diplomatët që ndjekin akademinë, thanë katër personat me njohuri për hetimin.
Konkursi për të pritur akademinë kërkonte që ofertuesit të propozonin plane për strehim.
Kolegji i Evropës e bleu ndërtesën në vitin 2022 gjatë një periudhe vështirësish financiare dhe pak para se EEAS të lëshonte një tender që më vonë i dha institucionit 654,000 euro financim.
Autoritetet dyshojnë se Kolegji i Evropës dhe përfaqësuesit e tij kishin akses të privilegjuar në informacionin konfidencial në lidhje me tenderin, duke u dhënë atyre një avantazh të padrejtë ndaj ofertuesve të tjerë.
Gjatë periudhës në fjalë, Mogherini ishte rektore e Kolegjit të Evropës dhe Sannino, i cili kishte punuar për Mogherinin në ministrinë e jashtme italiane, ishte sekretar i përgjithshëm i shërbimit të jashtëm të BE-së, një pozicion që mund t’i ketë dhënë atij ndikim mbi tenderin.
Çfarëdo që të ketë ndodhur prapa skenave, nuk ka dyshim se tenderi përfundoi në favor të Mogherinit.
