Franca i ka kthyer me ceremoni Beninit 26 sende nga thesaret e Mbretërisë së Abomey që u grabitën nga trupat koloniale në shekullin e 19-të, një “moment historik i krenarisë kombëtare” për autoritetet e Beninit.
Ministrat e kulturës të të dy vendeve, Roselyne Bachelot dhe Jean-Michel Abimbola, nënshkruan një marrëveshje në Pallatin Elysee për të transferuar pronësinë e sendeve, të cilat do t’i kthehen Beninit të mërkurën pas 130 vjetësh.
“Është një moment i shumëpritur simbolik, prekës dhe historik”, tha presidenti francez Emmanuel Macron, i cili në vitin 2017 u zotua të rivendoste trashëgiminë e Afrikës. “I gjithë populli i Beninit ju falënderon”, tha Presidenti Patrice Talon, i cili erdhi në Francë me këtë rast. “Por kthimi i atyre 26 veprave është vetëm faza e parë”, theksoi ai dhe u zotua se do të kthehet gjatë rikthimeve të radhës, të premtuara nga presidenti francez.
Grabitja në shekullin e 19-të
Ndër veprat që do të kthehen të mërkurën, të cilat u ekspozuan në Muzeun Quai Branly në Paris, janë statujat toteme të ish-mbretërisë së Abomey, si dhe froni i mbretit Béhanzin, i grabitur nga trupat koloniale franceze në Pallatin Abomey në 1892. Këto thesare priten me padurim në Cotonou.
Në një fjalim në Ouagadougou në nëntor 2017, Macron u zotua të lejojë kthimin e përkohshëm ose të përhershëm të trashëgimisë afrikane nga Franca brenda pesë viteve. Bazuar në një raport të akademikëve nga Senegali dhe Franca, ai vendosi të kthejë 26 veprat e kërkuara nga autoritetet e Beninit. Një ligj i miratuar në dhjetor 2020 i lejon këto rimbursime në Benin.
Ekspertët besojnë se midis 85 dhe 90 për qind e trashëgimisë së Afrikës është jashtë kontinentit. Që nga viti 2019, përveç Beninit, gjashtë vende të tjera, Senegali, Bregu i Fildishtë, Etiopia, Çadi, Mali dhe Madagaskari, kanë paraqitur kërkesa për kthimin e trashëgimisë në Francë. Kthimi i veprave të artit është një tipar i “marrëdhënies së re” që Macron dëshiron të krijojë me Afrikën. /Gazeta “Enigma”/
