Në një intervistë me DW shqip, kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, ka folur për sfidat aktuale për sigurinë në Ballkan dhe mundësitë e përballjes së tyre.
DW: Zoti Konjufca, gjendja ne Kosovë është alarmante, sipas NATO-s. Po ju a jeni të alarmuar?
Glauk Konjufca: Natyrisht që jemi të alarmuar, sepse u sulmuam më 24 shtator: Ishte një sulm terrorist dhe akt agresioni i shtetit të Serbisë mbi Republikën e Kosovës. Sepse një grup i madh i armatosur hyri nga shteti i Serbisë brenda territorit tonë, e vrau policin Afrim Bunjaku, dhe plagosi të tjerë, me qëllimin e qartë që të aneksojë një pjesë të Kosovës.
DW: Sa i madh është rreziku që konflikti të përhapet dhe të shkaktojë një luftë të re në Ballkan?
Glauk Konjufca: Rreziku është gjithmonë aty, por duhet ta kuptoni pse. Nuk është për shkak që ne po mbrohemi, por për shkak që Serbia po sulmon.
DW: A e ndajnë këtë mendim edhe partnerët tuaj me të cilët ju u takuat në Beriin gjatë këtyre dy ditëve?
Glauk Konjufca: Deri në 24 shtator mendimi ndoshta ka qenë ndryshe, por pas 24 shtatorit, të gijthë po binden që potenciali më i rrezikshëm i destabilizimit të krejt Ballkanit dhe Kosovës është Serbia. Sepse, e para – ajo strehon grupe terroriste brenda, e dyta – ka një lidhje të qartë të mbështetjes nga ushtria e Serbisë të këtij grupi, trajnimet, poligonet ku kanë ushtruar, bazat ushtarake, të cilat i kanë përdorur, armatimi, të cilin e kanë përdorur, ka një lidhje të drejtpëdrejtë me shtetin e Serbisë. Pra, instanca të caktuara të shtetit të Serbisë, bile unë supozoj deri edhe te presidenti, duhet ta kenë ditur për këtë sulm ndaj Kosovës.
DW: Çfarë duhet të bëjë Gjermania ose Bashkimi Evropian për ta ndihmuar Kosovën në këtë situatë?
Glauk Konjufca: Duhet të sanksionohet Serbia, kjo duhet të ndodhë patjetër. Në kuptimin e sigurisë Serbia duhet të vendoset në karantinë, pa e vendosur Serbinë në karantinë në kuptim ndërkombëtar, gjithmonë prej aty do të burojnë forca destabilzuese drejt Kosovës, drejt Bosnjës, edhe drejt Malit të Zi, bile. Këto tri shtete janë në shënjestër të Serbisë. Serbia ka nevojë për një protektorat ndërkombëtar. Ushtria e Serbisë, inteligjenca e Serbisë, Ministria e Mbrojtjes, Ministria e Punëve te Brendshme të Serbisë duhet të monitorohen nga vendet e BE-së, sepse këto institucione dalin në shtete të tjera e vrasin njerëz, siç na ndodhi neve me sulmin e 24 shtatorit.
DW: Ambasadori gjerman në Prishtinë sërish bëri thirrje për vijimin e dialogut në normalizimin e marrëdhënieve. A pajtoheni me këtë thirrje?
Glauk Konjufca: Nëse do ta thërrasin Vuçiçin në Bruksel me kryeministrin Kurti sa për ta bërë një fotografi, kjo, për besë, duket shumë e panevojshme në këto momente. Krejt çka është duke menduar Kosova tash është një gjë, që ta shumëfishojë forcimin e policisë dhe të institucioneve të sigurisë në atë pjesë të Kosovës. që ne ta evitojmë një sulm të ardhshëm që vjen nga Serbia. Kjo është ajo për të cilën ne po mendojmë tash për tash. E dialogut politik mendoj që do t’i vijë koha herëdokur.
DW: Sa po e mbështet Gjermania këtë qendrim që keni?
Glauk Konjufca: Gjermania ishte shumë e qartë në ndëshkimin e aktit terrorist dhe të aktit të agresionit që bëri Serbia. Edhe kancelari Scholz, edhe ministrja e Jashtme Baerbock ishin shumë të qartë, edhe në atë çka duhet të bëjë Serbia, edhe në gjykimin e kriminelëve. Por ne si Kosovë themi që ata duhet të ekstradohen në Kosovë, ata duhet të gjykohet në Kosovë. Serbia duhet ta dorëzojë Radoiçiqin para institucioneve tona, që ai të gjykohet atje dhe ta merr denimin e merituar.
DW: Çfarë ndihme prisni konkretisht nga ana e Bashkimit Evropian, pasi ju keni qenë edhe më parë të pakënaqur me zotin Borell e Lajçak?
Glauk Konjufca: Bashkimi Evropian, nëse flasim për departamentin që udhëheq zoti Borrell edhe zoti Lajçak, është shumë i ngathët dhe shumë mirëkuptues për Serbinë. Është kollaj ta dënosh aktin terorist, sepse ka ndodhur në pikë të ditës. Të gjithë e kanë dënuar, në rregull jemi. Por kurrkush nuk po e vë në spikamë përgjegjësinë e shtetit serb për këtë akt terrorist. Zoti Radoiçiq u lirua brenda 24 orëve prej Gjykatës sikur të kishte bërë ndonjë shkelje në trafik. Ai u lirua dhe sot është qytetar i lirë atje. Gjykata do ta thërrasë një herë në muaj, apo nuk do ta thërrasë fare. Kriminelë të tjerë janë të lirë. Janë dhjetëra të tjerë që morën pjesë në sulmet e 24 shtatorit e janë të lirë. Çfarë shteti është ky që është edhe kandidat për BE?
DW: A nuk mendoni se këto mosmarrëveshje mund të zgjidhen me dialog?
Glauk Konjufca: Ne ishim në dialog dhe mësuam se ky shtet pas shpine sponsorizonte grupe per me hy e për na vra policinë. Çfarë kuptimi ka dialogu?
DW: Javën e ardhshme mbahet në Tiranë, samiti i Procesit të Berlinit. Çfarë prisni ju të ndodhë?
Glauk Konjufca: Ne e përkrahim këtë format, por pres që së pari të thuhet qartë ajo që ka ndodhur në 24 shtator. Të shpjegohet që është një kërcënim i drejtpërdrejtë i projektit evropian të integrimeve, madje të thuhet më drejtpëdrejt përgjegjësia që e ka pasur shteti serb në aktin e agresionit të 24 shtatorit. Këtë e pres prej Procesit të Berlinit. Nëse kjo nuk ndodh, do ta pikëllojë krejt rajonin dhe krejt forcat progresive në Evropë.
DW: Një dëshirë e shprehur nga kryeministri Kurti është shtimi i forcave gjermane në Kosovë. Përse është kaq e rëndësishme prania e gjermanëve në Kosovë?
Glauk Konjufca: Prania gjermane është më se e mirëseardhur, sepse ka pasur edhe shtete të tjera, si Britania e Madhe që kanë dërguar trupa shtesë, edhe shtete të tjera të Bashkimit Evropian kanë dërguar trupa shtesë. Por shtimi i pranisë së KFOR-it është i nevojshëm vetëm për një arsye: NATO-ja në Kosovë është për të parandaluar një invazion të mundshëm të Serbisë, një sulm invaziv për të pushtuar Kosovën nga ana e Serbisë. Nëse vjen, NATO-ja duhet të jetë e gatshme, dhe kufijtë e Kosovës janë edhe nën përgjegjësinë e mbrojtjes nga NATO-s, por përgjegjësitë e para për të reaguar në çfarëdo sulmi i ka Republika e Kosovës. Edhe në kuptimin e sundimit të ligjit, KFOR-i e thotë shumë qartë, dhe NATO-ja e thotë shumë qartë, edhe nga Brukseli edhe nga selia qëndrore e NATO-s, që përgjegjësit kryesor janë institucionet e sigurisë së Kosovës dhe ata e përgëzuan policinë e Kosovës për një reagim shumë profesional në shpartallimin e këtij grupi terrorist që e patëm më 24 shtator. Kështu që kështu duhet të vazhdojë edhe thellimi i mëtutjeshëm i bashkëpunimit tonë me NATO-n.
DW: Konfliktit në Ukrainë, iu shtua së fundmi edhe konflikti në Lindjen e Mesme, me sulmin kundër Izraelit, ndërkohë që konflikti i Kosovës mbetet ende pezull…
Glauk Konjufca: Jo, Kosova nuk është konflikt. Ne e kemi shpallur pavarësinë tonë në vitin 2008 dhe kemi ardhur tash në niveiln e institucioneve tona të sigurisë, aq të përgatitura, sa më s’mund të mposhten prej bandave dhe prej grupeve terroriste. Kjo është arritje e madhe, nuk është konflikt. Serbia dëshiron konflikt, por ne e shuajmë, me institucionet tona çfarëdo përpjekje për ndezje konflikti në këtë mënyrë.
DW: Megjithatë ekziston një nevojë për paqe në këtë rajon, për një normalizim të marrëdhënieve, që rajoni të vijojë në rrugën e integrimit. Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka propozuar që të bëhet një konferencë ndërkombëtare ku vendimmarësit të rrinë aty e të mos dalin pa një marrëveshje. Çfarë mendoni ju për këtë propozim?
Glauk Konjufca: Nuk më duket ideja më e mirë: mendoj që faktori ndërkombëtar ka nevojë të ftojë vetëm Serbinë në një konferencë dhe ta bindë që nuk mund të ecim përpara pa njohjen e Kosovës. Pa njohjen e Kosovës nga ana e Serbisë dhe pa e ndryshuar kjo strukturë e pushtetit në Serbi, e cila është sponsorizuese e këtyre grupeve që destabilizojnë gjithë këto shtete, duke filluar prej Kosovës e Bosnjës, Malin e Zi e kështu me radhë, nuk mendoj që mund të ecim shpejt në integrime evropiane. Kjo, për shembull, e mban peng krejt Evropën. Ama burimi i vërtet, pse kemi gjithë këto destabilizime në Ballkan është vetëm një arsye: që Serbia nuk është rehat me kufijtë e vet, mendon që në mënyrë jo meritore është më e vogël se çfarë meriton nga shpërbërja e Jugosllavisë. Kjo është arsyeja e politikës hegjemoniste të saj. E për këtë nuk kemi nevojë për një konferencë ndërkombëtare për Kosovën. Konferencë ndërkombëtare ka nevojë të mbahet për demokratizimin e Serbisë, që të mos jenë atje forcat e shtetit, armata e inteligjeca sponsorizuese të terrorizmit, qysh e vërtetoi akti i 24 shtatorit.