Kosova dëshiron t’i bashkohet Strategjisë së BE-së për Rajonin e Adriatikut dhe Jonit (EUSAIR), një forum në të cilin dhjetë vende bashkëpunojnë në projektet e transportit, turizmit dhe mbrojtjes së mjedisit, dhe shpreson që Kroacia, e cila gjatë presidencës vitin e ardhshëm, do ta mbështesë atë.
Dhjetë vendet – Kroacia, Sllovenia, Italia, Greqia, Bosnja dhe Hercegovina, Serbia, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe San Marino – u takuan në Tiranë më 16-18 maj, ku miratuan një deklaratë të përbashkët që bën thirrje për zgjerimin e BE-së në Ballkani Perëndimor.
Një delegacion i Kosovës i kryesuar nga ministri i Pushtetit Lokal Elbert Krasniqi ishte në atë kohë në Tiranë dhe nuk mori pjesë në takim, por u takua me përfaqësues të Komisionit Evropian. Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008 dhe merr pjesë në projekte të bashkëpunimit ndërkufitar vetëm me Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe Malin e Zi si pjesë e programit IPA të BE-së.
Duke folur për Hina-n, Krasniqi tha se “iniciativa Adriatiko-Joniane mund të jetë e plotë vetëm kur të jenë anëtarësuar të gjitha vendet”.
“Kjo nismë ofron mundësi shkëmbimi dhe përfitime të përbashkëta në turizëm, agjendën e gjelbër dhe lëvizshmërinë, e cila është e rëndësishme për të gjitha vendet. Ajo ofron edhe perspektivën evropiane”, tha ai. “Është legjitime që ne jemi pjesë e asaj (EUSAIR). Kështu, edhe qytetarët tanë do të merrnin mundësi shtesë”
Që Kosova të anëtarësohet në EUSAIR, kërkohet pëlqimi i të gjitha shteteve anëtare, por Serbia po e bllokon.
Një zyrtar i Komisionit Evropian, i cili mori pjesë në bisedimet e Tiranës, tha në kushte anonimiteti se Kosova kishte kërkuar të anëtarësohej, por se qeveria e saj e kuptonte se do të duhej të priste që situata të normalizohej. EUSAIR mund të zgjerohet, shtoi zyrtari.
EUSAIR aktualisht kryesohet nga Bosnja dhe Hercegovina, nga e cila Kroacia do të marrë presidencën më 31 maj 2023.
“Do të jetë e vështirë gjatë presidencës së BiH-së, por pas kësaj do të jetë realiste anëtarësimi ynë”, tha Krasniqi. “Procesi i pranimit në EUSAIR është i qartë, është konsensusi i të gjitha vendeve dhe Serbia është një prej tyre. Ne duhet të vazhdojmë të takohemi dhe të gjejmë zgjidhjen e duhur.”
Në Tiranë, delegacioni i Kosovës dhe ai serb nuk u takuan.
“Ne do të vendosim edhe një herë dëshirën tonë për t’iu bashkuar EUSAIR në qendër të agjendës sonë. Ne do të përpiqemi ta negociojmë atë. Kosovës nuk duhet t’i mohohet e drejta për të qenë pjesë e kësaj. Ideja e kësaj iniciative është përfshirja, jo përjashtimi dhe izolimi.” ka thënë Krasniqi.
Kosova ka projekte të shkëlqyera me fqinjët si Shqipëria dhe Mali i Zi dhe është për të ardhur keq që nuk i ka me Serbinë dhe vendet anëtare të BE-së si Italia, theksoi ai.
“Ne kemi besim se Kroacia do të mbështesë aspiratën e Kosovës. Shpresojmë që zyrtarisht të bëhemi partner gjatë presidencës kroate” tha Krasniqi.
Në takimin e Tiranës mori pjesë sekretarja shtetërore e Ministrisë së Jashtme të Kroacisë, Andreja Metelko-Zgombić. Ajo tha se në takim nuk është diskutuar për anëtarësimin e Kosovës në EUSAIR.
Duke folur për gazetarët kroatë, ajo tha se interesi dhe qëndrimi i Kroacisë është që Kosova të përfshihet në të gjitha iniciativat, përfshirë edhe organizatat ndërkombëtare. “Shpresoj se në një të ardhme të afërt Kosova do të mund të bëjë një hap në atë drejtim”
Pavarësia e Kosovës është njohur nga të gjitha vendet anëtare të BE-së përveç pesë, përfshirë Greqinë.
“Bëhet fjalë për projekte vërtet të rëndësishme dhe konkrete për qytetarët që rrisin standardet. Këto projekte janë në interesin e të gjithëve”, tha Metelko-Zgombiq për EUSAIR.