Ministri i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla ka thënë se veriu i Kosovës ka qenë “El Dorado” për kriminelët 20 vitet e kaluara.
Ai në një intervistë për kanalin N1, filialin e CNN-it në Serbi, tha se serbët, shqiptarët dhe boshnjakët janë gjithashtu të përfshirë në krim, por se ata kanë mbështetje politikenë Beograd për aktivitetet e tyre ilegale.
Si shembull për ekzistimin e lidhjes mes krimit dhe politikës, ai përmend Milan Radoiçiqin, nënkryetarin e Listës Serbe, i cili është në “listën e zezë” të SHBA-së dhe që, thotë ai, gëzon mbështetjen e disa politikanëve në Kosovë dhe të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq.
“Kur analizojmë situatën e sigurisë në veri, kuptojmë se nuk është vetëm një krizë e fundit. Veriu i Kosovës, pra katër komunat në veri të Kosovës, si zonë ishin si një “vrimë e zezë” në sundimin e ligjit. Kjo është një zonë e karakterizuar nga një nivel i jashtëzakonshëm i kontrabandës së mallrave, ku lloje të ndryshme të veprave kriminale kanë ndodhur vazhdimisht dhe pa u ndëshkuar”, thotë Sveçla.
Ai rikujton se vetëm në muajt e fundit Policia e Kosovës ka zbuluar pesë laboratorë droge në veri, si dhe punëtori për prodhimin e bitcoin-it që punonin “në të zezë”.
“Ne ndaluam dhjetë kamionë me mallra kontrabandë, veçanërisht mallra me akcizë dhe u përballëm me grupe të ndryshme kriminale që po përpiqeshin ta ruanin këtë situatë kriminale. Ka një lidhje të qartë mes politikës dhe krimit dhe kur them krim e kam fjalën për lidhje shumëkombëshe. Pra, sa herë i kemi arrestuar grupet kriminale, të përbëra nga shqiptarë, serbë, boshnjakë, edhe nga Kosova edhe nga Serbia”, thekson Sveçla.
Ministri i rendit shton se megjithatë është karakteristike se Qeveria e Serbisë jo vetëm që i toleron grupet e përmendura kriminale, por edhe i përkrah dhe i shfrytëzon për të bërë presion shtesë mbi popullatën vendase.
“Radoiçiq gëzon mbështetjen e disa politikanëve në Kosovë”
Si shembull i lidhjes mes krimit dhe politikës, ai veçon nënkryetarin e Listës Serbe, Milan Radoiçiq, i cili është në “listën e zezë” të SHBA-ve dhe të cilin drejtësia e Kosovës e dyshon për përfshirje në vrasjen e Oliverit. Ivanoviq.
“Radoiçiq është një person që gëzon mbështetjen publike jo vetëm të Serbisë, por edhe të disa përfaqësuesve politikë të Kosovës, por në të njëjtën kohë është në listën e zezë të SHBA-së për shkak të pjesëmarrjes së tij në krimin e organizuar. Kemi shumë dëshmi se, ndër të tjera, ai së fundi ka hyrë ilegalisht në Kosovë. Kemi deklarata nga zyrtarë të Listës Serbe të cilët kanë thënë se Radoiçiq ka qenë në barrikada më 31 korrik dhe 1 gusht dhe se ka qenë organizator dhe mbrojtës i këtyre barrikadave. Kjo do të thotë se ne kemi prova të mjaftueshme për aktivitetet e tij kriminale”, thotë Sveçla.
Çështja, thotë ai, është se ekziston një mungesë e plotë e bashkëpunimit ndërmjet autoriteteve në Beograd dhe Qeverisë së Kosovës për ta sjellë Radoiçiqin para drejtësisë.
“Për t’i bërë gjërat edhe më keq, ai (Radoiçiq) gëzon mbështetjen e drejtpërdrejtë të presidentit të Serbisë”, thotë Sveçla.
E pyetur nga N1 se si hyn Radoiçiqi në Kosovë, Sveçla përgjigjet: “Kemi një vijë të gjatë kufitare me Serbinë dhe për individët, veçanërisht ata që janë të lidhur me këto grupe që bëjnë kontrabandë mallrash, tranzicioni nga Serbia në Kosovë apo nga Kosova në Serbi është lehtësuar. Kemi arritur ta reduktojmë në minimum kontrabandën e mallrave me kamionë, por kalimi i paligjshëm është, mendoj, relativisht i lehtë”.
Ai shtoi se njerëzit në veri të Kosovës janë kryesisht paqësorë dhe duan të jetojnë me punën e tyre, por se ka një problem “në grupe të caktuara kriminale dhe agjenda politike të Serbisë dhe eksponentë të Serbisë në Kosovë”.
“Duhet të kuptojmë një gjë, ajo zonë ishte si El Dorado për kriminelët. Kemi kriminelë që janë bërë multimilionerë nga shtresa e varfër apo e mesme, falë veprimtarisë kriminale që tolerohet në atë zonë prej më shumë se 20 vitesh. Kam marrë dhjetëra, në mos qindra,= ankesa nga qytetarët atje, të cilët ishin nën presionin e grupeve kriminale. Nuk është se grupet kriminale duan vetëm të pasurohen, por me sjelljet e tyre arrogante dhe banditiste janë pengesë për jetën normale atje. Prandaj, imperativi ynë është vendosja e ligjshmërisë atje”, tha ai.
“Asgjë që Serbia bën në Kosovë nuk është në mospajtim me Rusinë”
Duke iu referuar ndalimit të hyrjes në Kosovë të gazetares ruse Daria Aslamova, Sveçla tha se ajo ka qenë objekt i vlerësimeve nga institucionet e sigurisë edhe para mbërritjes në Kosovë.
“Dihet se ajo është pjesë e shërbimit inteligjent rus, një person që është shpallur persona non grata në Ukrainë, Moldavi dhe Turqi. Janë të njohura lidhjet e saj me eksponentë të politikës ruse. Prandaj, bazohet në shumë informacione të tjera, dhe mendoj se ka qenë një vendim legjitim dhe korrekt i institucioneve të Kosovës, se ky person është i papranueshëm për Kosovën”, tha ai.
Ai po ashtu ka vlerësuar se asgjë që Serbia po bën në lidhje me Kosovën nuk është në kundërshtim me autoritetet ruse, me ambasadorin rus dhe atashetë e tyre ushtarakë.
“Tani kemi një luftë aktive propagandistike të Rusisë sa i përket Kosovës. Në natën e tensioneve të shtuara, midis 31 korrikut dhe 1 gushtit, kjo fushatë propagandistike e lajmeve të rreme erdhi nga Moska, Beogradi dhe rrethe si Mitrovica veriore. Ndryshe, lajmet e rreme shkaktuan konfuzion dhe kjo e komplikoi edhe më shumë situatën, por tregoi edhe planet që kishin rusët apo eksponentët prorusë në Beograd”, vlerësoi Sveçla.
Ai po ashtu ka theksuar se në muajt e fundit janë regjistruar 14 sulme në veri të Kosovës, dhjetë prej të cilave kundër Policisë së Kosovës.
“Kulminoi edhe gjatë tensioneve aktuale, ku persona me uniforma kamuflazhi dhe të armatosur sulmuan drejtpërdrejt policët e Kosovës dhe qytetarët e tjerë. Kemi 11 qytetarë që rastësisht kanë qenë në ato rrugë dhe janë rrahur nga këto grupe. Ne kemi një familje që po kthehej në Zvicër, ose një tjetër që po shkonte në Serbi, ose një familje rome që u keqtrajtua nga këto grupe. Kemi vozitës të cilëve u janë marrë veturat dhe kamionët dhe më pas janë rrahur”, thekson Sveçla.
Sveçla tha gjithashtu se vendimi për lëshimin e një dokumenti shtesë me rastin e hyrjes në Kosovë nuk do të thotë se shtetasve serbë do t’u hiqen dokumentet, por do t’u jepet një letër shtesë me, siç tha ai, një procedurë jashtëzakonisht të shkurtër.
“Një procedurë që zgjat tre, katër sekonda më shumë se procedurat aktuale dhe ai dokument do të jetë i vlefshëm për 90 ditë. Çfarë është kaq tragjike që ata të kenë një situatë të vështirë”, pyeti Sveçla.
Duke folur për targat, ai kujtoi se ka pasur dy marrëveshje nga Brukseli – njëra e vitit 2011 dhe tjetra e vitit 2016.
“Ndërkohë disa qytetarë i kanë ndërruar targat nga ilegale në RKS. Por mbetën një pjesë e tyre që nuk pranuan ta bëjnë këtë. Ne si qeveri kemi vendosur t’u japim këtyre qytetarëve një mundësi shtesë për të kaluar nga veturat me targa të paligjshme në ato me targa të ligjshme pa asnjë barrë financiare dhe me procedura të thjeshta. Pa doganë, pa taksa, pa tatimin mbi vlerën e shtuar, pa këto formalitete të zakonshme që kërkohen, kemi dashur të ndihmojmë në zëvendësimin e targave”, tha Sveçla.
Ai tha se ajo që duhet të bëjnë qytetarët është që pas datës 1 shtator të shkojnë në Qendrën e Regjistrimit me dokumentacionin ekzistues, t’i dorëzojnë targat e vjetra dhe t’i marrin të reja.
Sipas tij, në Kosovë ka nga tetë deri në nëntë mijë vetura me targa të ish-Jugosllavisë, gjegjësisht KM, PR, PE dhe të ngjashme.
“Paradoksi apo situata krejtësisht e pakuptueshme është se si një vend tjetër mund të lëshojë targa të qyteteve të një vendi tjetër dhe të presë që ai vend t’i pranojë ato. Se si ndodhi që kjo dikur ishte e pranueshme është një çështje për diskutim, por tani kemi një vendim ligjor dhe legjitim. Ne patëm bisedime në Bruksel dhe për këtë kemi deklarata nga autoritetet e BE-së dhe vendeve të tjera se Kosova ka bërë gjithçka për ta tejkaluar këtë problem”, pohon Sveçla.
Ai gjithashtu theksoi se veturat me targa serbe nuk mund të lëvizin nëpër Kosovë dhe se është e pakuptueshme pse dikush do të dëshironte të mbante targa që kufizojnë lëvizjen e tyre, kur ata mund të marrin targa që “mundësojnë lirinë e lëvizjes, jo vetëm në Kosovë, pa asnjë pagesë shtesë, por edhe më gjerë”.
Çështja e targave dhe dokumenteve të hyrjes, nënvizoi Sveçla, nuk janë objekt i diskutimeve me palën serbe.
“Për shembull, çfarë do të doja? Do të doja të mos kishim fare dokument hyrje-dalje. Por Serbia prej 11 vitesh po i ngacmon me dokumente qytetarët e Republikës së Kosovës, duke i lënë të presin me orë të tëra për t’u pajisur, qoftë edhe me një tarifë shtesë. Atë ditë, kur lëshuam më shumë se 2600 dokumente hyrje-dalje, treguam se i gjithë procesi zgjat 20 sekonda. Ne si qeveri dëshirojmë që ky dokumentacion të mos jetë nga qeveria jonë dhe as nga qeveria serbe. Por kjo varet nga autoritetet serbe”, tha ai.
Sveçla po ashtu tha se Kosova është e gatshme ta heqë dorëzimin e dokumenteve të hyrjes, si dhe të gjitha barrierat tjera, kur qytetarët e Kosovës të trajtohen në të njëjtën mënyrë demokratike dhe të ndershme siç trajtohen qytetarët e Serbisë që hyjnë në Kosovë.
“Kosova është shtet i pavarur dhe sovran dhe sipas vlerësimeve ndërkombëtare është ndër shtetet më demokratike në rajon dhe të gjitha vendimet do të merren në interesin më të mirë të qytetarëve të saj, të gjithë qytetarëve të saj, pa dallim etnie”, tha ai, duke shtuar se nuk ka arsye për tensione.
“Ne jemi të bindur se autoritetet serbe duhet të fillojnë të sillen me përgjegjësi. Qasja problematike e autoriteteve serbe është shumë më e gjerë se këto dy vendime të qeverisë së Kosovës dhe kjo qasje duhet të ndryshohet rrënjësisht”, tha ai.
Ai po ashtu tha se Kosova nuk dëshiron tensione, por respektim të rendit dhe ligjit, gjë që, shtoi ai, është në interesin më të mirë të të gjithë qytetarëve të Kosovës, si dhe të gjithë rajonit, dhe afatgjatë edhe të vetë Serbisë.
“Por siç thashë edhe më parë – po, ne jemi të shqetësuar, por nuk kemi frikë dhe nuk na mungon kapaciteti për të përballuar këtë situatë”, përfundoi Sveçla.