Zyrtarët turq dënuan lejen e dhënë Rasmus Paludanit, një politikani suedez-danez i krahut të djathtë, për të organizuar një protestë përpara ambasadës turke në kryeqytetin suedez.
Vitin e kaluar, njoftimi i Paludanit për një “turne” me djegie të Kuranit gjatë muajit të shenjtë mysliman të Ramazanit, shkaktoi trazira në të gjithë Suedinë, raporton AP.
Një ditë pasi thirri ambasadorin suedez për demonstrimin e fundit të Paludanit, Ankaraja tha se kishte anuluar vizitën e ministrit të Mbrojtjes Pal Jonson për 27 janar, me qëllim tejkalimin e kundërshtimeve të Turqisë ndaj ofertës së Suedisë në NATO, transmeton Klankosova.tv.
Takimi “ka humbur rëndësinë dhe kuptimin e tij, kështu që ne e anuluam”, tha ministri turk i Mbrojtjes, Hulusi Akar.
Jonson tha se vendimi për të shtyrë u mor bashkë me Akarin të premten në bazën ushtarake amerikane në Ramstein, Gjermani, ku aleatët e Ukrainës po takoheshin për të diskutuar furnizimet e mëtejshme të armëve për Kievin.
“Marrëdhëniet tona me Turqinë janë shumë të rëndësishme për Suedinë dhe ne mezi presim të vazhdojmë dialogun për çështjet e përbashkëta të sigurisë dhe mbrojtjes në një datë të mëvonshme”, shkroi Jonson në Twitter.
Protesta nga Paludan u zhvillua të shtunën nën mbrojtje të fortë policore, sipas një gazetari të AFP, me rreth 100 njerëz – duke përfshirë një numër të madh reporterësh – të mbledhur pranë ambasadës turke në Stokholm.
Pas një fjalimi të ashpër prej gati një ore në të cilin ai sulmoi Islamin dhe emigracionin në Suedi, Paludan i vuri zjarrin Kuranit me një çakmak.
“Nëse nuk mendoni se duhet të ketë liri të shprehjes, duhet të jetoni diku tjetër”, i tha ai turmës.
Ministri i Jashtëm turk Mevlut Çavushoglu shprehu zemërimin për dështimin e autoriteteve suedeze për të ndaluar protestën.
“Është një veprim racist, nuk ka të bëjë me lirinë e shprehjes”, tha ai.
Një demonstratë e vogël pro-turke u zhvillua gjithashtu, në anën tjetër të ambasadës, ndërsa një tubim pro-kurd i thirrur nga Komiteti Rojava i Suedisë dhe të tjerë u zhvillua gjithashtu në Stokholm, duke tërhequr disa qindra njerëz.
“Barbarizmi modern”
Policia suedeze dha autorizimin e saj për demonstrimin të premten pasi përcaktoi se mbrohet nga ligjet liberale të lirisë së fjalës në vend.
Por zëdhënësi i presidentit turk Ibrahim Kalin tha se lejimi i protestës ishte “inkurajimi i krimeve të urrejtjes dhe islamofobisë”.
“Sulmi ndaj vlerave të shenjta nuk është liri, por barbarizëm modern”, shkroi ai në Twitter të shtunën.
Devlet Bahçeli, kreu i partisë nacionaliste MHP që është partneri i vogël në koalicionin qeverisës të Presidentit Rexhep Tajip Erdogan, u zotua se “anëtarësimi i Suedisë në NATO nuk do të miratohet nga parlamenti”.
Turqia kishte thirrur tashmë ambasadorin e Suedisë të premten për të “dënuar këtë veprim provokues që është qartësisht një krim urrejtjeje — në termat më të fortë”, tha një burim diplomatik.
Ishte hera e dytë këtë muaj që thirrej i dërguari i Suedisë në Turqi.
Më 12 janar, ai u thirr për t’u përgjigjur për një video të postuar nga Komiteti pro-Kurd Rojava i Suedisë që paraqiste Erdoganin të varur për këmbësh nga një litar.
Një postim në Twitter nga grupi e krahasoi Erdoganin me diktatorin fashist të Italisë Benito Musolini, i cili u var me kokë poshtë pas ekzekutimit të tij në ditët e fundit të Luftës së Dytë Botërore.
Si Suedia ashtu edhe fqinji i saj Finlanda shpresojnë të bashkohen me NATO-n, duke hequr dorë nga mos-angazhimi ushtarak për dekada në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës.
Por ata kanë nevojë për pëlqimin e Turqisë, një anëtare e aleancës, për t’u anëtarësuar.
Ankaraja thotë se miratimi i saj është i kushtëzuar nga hapat suedezë për të ekstraduar personat që i akuzon për terrorizëm ose se kanë luajtur një rol në përpjekjen për grusht shteti të vitit 2016 kundër Erdoganit.
Turqia thotë se Suedia nuk ka bërë mjaftueshëm për të goditur grupet kurde që Ankaraja i sheh si “terroriste”.
