Një sondazh i fundit i Eurobarometrit, i kryer nga Parlamenti Evropian, tregon një rritje të numrit të qytetarëve evropianë që besojnë se vendi i tyre ka përfituar nga anëtarësimi në Bashkimin Evropian.
Megjithatë, një pjesë e madhe e tyre mbeten pesimistë për vitet e ardhshme, veçanërisht në aspektin ekonomik dhe social.
Sipas sondazhit, 74% e qytetarëve në të gjitha vendet anëtare të BE-së besojnë se vendi i tyre ka përfituar nga anëtarësimi, duke shënuar nivelin më të lartë të regjistruar ndonjëherë që nga viti 1983. Edhe në Hungarinë e udhëhequr nga Viktor Orbán, kjo shifër arrin 74%, duke tejkaluar Italinë (67%) dhe Francën (65%).
Megjithatë, kur pyeten drejtpërdrejt për qëndrimin ndaj BE-së, vetëm 50% e evropianëve kanë një mendim pozitiv, ndërsa 15% mbajnë një pikëpamje negative dhe 34% janë neutralë.
Pavarësisht rritjes së vlerësimit ndaj BE-së, sondazhi zbulon një tendencë pesimiste për të ardhmen. Një e treta e evropianëve presin që standardi i tyre i jetesës të ulet në pesë vitet e ardhshme, një rritje prej 7% krahasuar me sondazhin e korrikut 2023. Pritshmëritë më negative janë në Francë (53%) dhe Gjermani (47%), ku shumica e qytetarëve presin një përkeqësim të kushteve të jetesës.
Në një klimë gjeopolitike të paqëndrueshme, evropianët po e shohin BE-në gjithnjë e më shumë si një faktor sigurie. Rreth 35% e tyre e konsiderojnë paqen dhe rritjen e sigurisë si përfitimin kryesor të anëtarësimit në BE, ndjekur nga 34% që vlerësojnë bashkëpunimin midis shteteve anëtare.
Në këtë kontekst, BE-ja ka ndryshuar strategjinë e saj për mbrojtjen. Javën e kaluar, Komisioni Evropian riemërtoi iniciativën për rritjen e shpenzimeve ushtarake nga “Riarmatosja e Evropës” në “Gatishmëria 2030”, duke zgjedhur një qasje më të moderuar.
Gjetjet kryesore të sondazhit:
- Më shumë se kurrë, evropianët vlerësojnë BE-në: 74% mendojnë se vendi i tyre përfiton nga anëtarësimi në BE, rezultati më i lartë i regjistruar ndonjëherë.
- Nevoja për unitet: 89% besojnë se më shumë unitet është thelbësor për të përballuar sfidat globale, me mbështetje mbi 75% në çdo vend anëtar.
- Roli i Parlamentit Evropian: 62% e qytetarëve duan një rol më të spikatur për Parlamentin Evropian, një rritje prej gjashtë pikësh krahasuar me vitin e kaluar.
- Imazhi i BE-së po përmirësohet: 50% e qytetarëve e shohin BE-në pozitivisht, një rritje prej dy pikësh nga pranvera 2024 dhe pesë pikë nga vjeshta 2023.
- Siguria dhe mbrojtja në fokus: 66% e qytetarëve duan që BE-ja të ketë një rol më të rëndësishëm në mbrojtjen e tyre nga krizat dhe rreziqet globale.
- Prioritetet e BE-së sipas qytetarëve: 36% e evropianëve duan që BE-ja të fokusohet në mbrojtjen dhe sigurinë, ndërsa 32% e shohin konkurrencën dhe ekonominë si prioritet.
- Pritshmëritë për jetesën: 33% e evropianëve presin që standardi i tyre i jetesës të ulet në pesë vitet e ardhshme, shtatë pikë më shumë se pas zgjedhjeve të fundit evropiane.
- Inflacioni, shqetësimi kryesor: 43% e qytetarëve kërkojnë që Parlamenti Evropian të japë përparësi luftës kundër inflacionit dhe rritjes së kostos së jetesës.
- Arsyet e mbështetjes për BE-në kanë ndryshuar: Mbrojtja e paqes dhe forcimi i sigurisë tani është arsyeja kryesore pse qytetarët e shohin anëtarësimin në BE si të dobishëm (35%), duke kaluar përmirësimin e bashkëpunimit mes vendeve (34%).
- Vlerat themelore mbeten të pandryshuara: Paqja (45%), demokracia (32%) dhe të drejtat e njeriut (22%) janë ende tre vlerat kryesore që qytetarët duan që BE-ja të mbrojë.