Mafia shqiptare arrin të krijojë një vend të spikatur në peizazhin kriminal në Mbretërinë e Bashkuar në furnizimin me kokainë për grupet e tjera të krimit në vend.
Për pesëmbëdhjetë vjet ata kanë mësuar nga eprorët e tyre, duke evoluar nga kontrabandë në furnizues të kërkuar të drogës dhe duke shmangur dhunën për t’u mbështetur në krijimin e një rrjeti të fortë aleancash. Ky është zakoni i organizatave kriminale shqiptare, të cilat sipas Agjencisë Kombëtare të Krimit (NCA), menaxhojnë një pjesë të madhe të tregut të kokainës në vend, për një total prej rreth gjashtë miliardë paund.
Sipas NCA, grupet kriminale shqiptare kanë favorizuar gjithashtu krijimin e të ashtuquajturave “vijat e qarkut” rrjetet kapilare të përdorura për të lëvizur drogat që qarkullojnë në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar. Pra, duke lëvizur drogën nga qytetet e mëdha në provincat bregdetare dhe ato të brendshme. Këto rrugë tregtare nuk përdoren vetëm nga grupet kriminale shqiptare, por edhe nga ato vendase dhe të huaja. Vetëm gjatë tetorit 2021, policia kreu një sërë bastisjesh që çuan në arrestimin e 1 468 personave në të gjithë territorin, sekuestrimin e drogës dhe parave cash në vlerën e më shumë se 2 milionë paundëve dhe konfiskimin e një arsenali të përbërë nga 49 armë.
Sipas të dhënave të qeverisë, krimi i organizuar i kushton ekonomisë kombëtare të Britanisë së Madhe rreth 37 miliardë paund çdo vit. Megjithatë, ky numër paraqet vetëm një imazh të pjesshëm të fenomenit, pasi nuk merr parasysh paratë që janë pastruar dhe futur në ekonominë legale nëpërmjet shitjes së një sërë mallrash.
Por si arriti mafia shqiptare të rrëmbejë një vend të spikatur në peizazhin kriminal në Mbretërinë e Bashkuar? Historia e vendosjes së tyre mund të gjurmohet në vitet 1990 dhe shpesh lidhet me luftën e Kosovës; një konflikt në të cilin mbi 1 milion njerëz u zhvendosën ndërmjet viteve 1998 dhe 1999. Qindra mijëra shqiptar u larguan nga vendi dhe kërkuan strehim në vendet fqinje dhe evropiane; dhe një shumicë e madhe u vendos në Tiranë, Shqipëri. Megjithatë, sipas hetuesve britanikë, gjatë atyre viteve shumë prej refugjatëve që arritën në kufirin britanik duke kërkuar azil shtetas shqiptarë të cilët e identifikonin veten si kosovarë për të marrë trajtim preferencial të mirëseardhjes.
Sot nuk ka një numër të shtetasve shqiptarë që banojnë në Mbretërinë e Bashkuar. Në vitin 2019, zyra kombëtare e statistikave publikoi një vlerësim të përafërt: duke pretenduar se rreth 47,000 shqiptarë banojnë në vend dhe 29,000 kosovarë. Megjithatë, sipas të dhënave të qeverisë britanike, vetëm në vitin e pandemisë 3071 shtetas me origjinë shqiptare kërkuan azil politik në vend.
“Ajo që ata kanë bërë është se kanë krijuar një komunitet shqipfolës në Mbretërinë e Bashkuar, paralel me atë të krijuar në shtetet e tjera fqinje, si në vendet skandinave pas krizës së Kosovës,” thotë Tony Saggers, ish. shef i seksionit kundër drogës në Agjencinë Kombëtare të Krimit. Nga komunitete të tilla satelitore, grupet kriminale shqiptare më pas kanë filluar të rekrutojnë bashkëqytetarë të rinj mes të sapoardhurve në Britaninë e Madhe, të cilët po përjetonin margjinalizim social dhe po luftonin me burimet ekonomike që shfrytëzoheshin në sektorët e bujqësisë, ndërtimit apo industrisë. Kokaina, prostitucioni dhe trafikimi i qenieve njerëzore janë bizneset e paligjshme që ndihmuan bosët e Tiranës të ndërtonin perandoritë e tyre.
Strategjia negative për kokainën
“Grupet kriminale shqiptare janë pasuruar me durim. Një tregtar tipik britanik droge dëshiron të fitojë para sa më shpejt të jetë e mundur dhe me çdo kusht”, shpjegon Tony Saggers. “Në vend të kësaj, grupet kriminale shqiptare kanë mësuar se marzhet e fitimit janë mjaft të larta për t’i lejuar ata të përgjysmojnë çmimet e substancës në shitje, pa ulur cilësinë”.
Tregu i drogës në Mbretërinë e Bashkuar është një nga më të lulëzuarit në Evropë. Para pandemisë, ajo gjeneroi rreth 30 miliardë euro fitim. Një sasi e madhe që çdo grup kriminal dëshiron të marrë në dorë. Dhjetë vjet më parë, një kilogram kokainë shitej për rreth 40 mijë euro; ndërsa në vitet pak para Covid-19 çmimi kishte rënë gjithashtu nën 30,000 euro. Organizatat shqiptare kanë detyruar konkurrentët e tyre të përshtaten me tarifat e reja për të mos humbur terren në treg. Më pas, fitimi i tyre u rrit ndërsa filluan të shikojnë Amerikën Latine, ku, megjithë dominimin historik të ndërmjetësve të ‘Ndrangheta’, ata gjetën kontakte dhe mundësi.
Qytetarët shqiptarë në krye të peizazhit kriminal kanë arritur të vendosen në Kolumbi, Ekuador, Peru dhe Panama. Ata që mund të blejnë kokainë me 4 mijë dollarë për kilogram në Amerikën e Jugut, më pas e shesin për 30 mijë euro sapo të arrijë në portet evropiane, të ndihmuar nga një rrjet i dendur zyrtarësh dhe operatorësh portualë të korruptuar në qendrat tregtare më të rëndësishme detare në Evropë.
Pamje ajrore e Liverpool dhe lumit Mersey – Foto: Youssef Hassan Holgado
Sidomos në Roterdam, Antwerp dhe Algeciras, mafia shqiptare ka mundur të vendosë bashkëpunëtorët e saj në pozicione kyçe brenda porteve, të cilat i lejojnë ata të anashkalojnë lehtësisht kontrollet e sigurisë. Megjithatë, operacionet nuk janë gjithmonë të pakontrolluara. Në muajin prill, policia belge arriti të përgjonte dhe sekuestronte një ngarkesë prej 27 tonësh kokainë nga Amerika e Jugut, e cila, e shitur mesatarisht me 30 mijë euro për kilogram, do të sillte një xhiro mbi 800 milionë euro. Ky është operacioni më i rëndësishëm i kryer në historinë e vendit për të luftuar trafikun e drogës. Që prej muajit prill, hetuesit po përpiqen të arrestojnë përgjegjësit e dërgesave të drogës dhe disa familje shqiptare, siç raportojnë mediat vendase, janë duke u hetuar për këtë çështje.
Transporti i drogës
Tony Saggers ka hetuar një numër të madh rastesh gjatë karrierës së tij dhe ka qenë dëshmitar i metodave të ndryshme të zgjuara të fshehjes së drogës. “Shqiptarët zakonisht mbajnë kokainë të fshehur në produkte si banane, ananasi dhe fruta të thata, por edhe sende metalike apo druri. Kokaina është një produkt i lakueshëm që nxirret lehtësisht, pastrohet dhe ruhet sapo të arrijë në Evropë”, shpjegon ai.
Kompania Bello, karteli shqiptar i drogës që përfundoi në thjerrëzën e hetuesve me operacionin Los Blancos të shtatorit 2020 dhe është aktiv në disa vende europiane, përdori dy metoda specifike për transportin e drogës: “sistemin” dhe “të thatën”. ”, siç i përcaktojnë hetuesit.
Në rastin e parë, ishte e nevojshme të kishte një enë frigoriferike dhe një sipërfaqe ngarkimi që mund të ngrihej dhe të saldohej sërish pas fshehjes së kokainës. Malli më pas mblidhej pasi kompania që merrte kontejnerin e ngarkuar do të shkarkonte mallrat e pranishme brenda tij (përgjithësisht fruta ose peshk). Në rastin e dytë, megjithatë, nevojitej një enë e thjeshtë, në të cilën malli futej shumë më shpejt. Në të dyja rastet, ngarkesa u rikuperua pas zhdoganimit, jashtë portit, dhe kompanitë e përfshira (si ajo dërguese dhe ajo marrëse) duhej të kontrolloheshin në një farë mënyre nga trafikantët e drogës, ose të paktën këta të fundit duhet të kishin pasur. akses i sigurt në magazinat ku ngarkohet dhe shkarkohet kontejneri.
Ekziston edhe një metodë tjetër që duket se përdoret, dhe ajo quhet “Rip-off”. Malli ngarkohet në valixhe ose çanta dhe vendoset pas dyerve të kontejnerëve. Më pas mallrat mblidhen ose në det ose gjatë një ndalese në një nga portet. Megjithatë, në rastin e fundit, grupet kriminale duhet të kenë njerëz ose bashkëpunëtorë të besuar si në portet e daljes ashtu edhe në ato hyrëse, të cilët mund t’i shmangen kontrolleve. Kjo metodë nuk kërkon bashkëpunimin e kompanive të përfshira në dërgesë, por paraqet rreziqe më të mëdha pasi kapet më lehtë nga skanerët ose sistemet e tjera të kontrollit.
Ata që importojnë kokainë në MB zakonisht dërgojnë në portet holandeze ose gjermane, por në disa raste, dërgesa dërgohet direkt në MB. “Me kalimin e viteve kemi parë përdorimin e jahteve që ankorohen gjatë stinës së verës, veçanërisht në portet e bregdetit jugor të vendit. Ndodh shpesh që një grup vendos të dërgojë dy ton kokainë në Roterdam dhe pesëqind kilogramë në portet britanike ku substanca mbërrin e fshehur edhe në makina”, shpjegon Saggers.
Doku pranë portit të Liverpool-it, një zonë e preferuar për të rinjtë dhe turistët – Foto: Youssef Hassan Holgado
Kjo metodë nuk përdoret vetëm nga grupet kriminale shqiptare, por edhe nga grupet autoktone. Më 27 gusht 2019, dy shtetas britanikë të Liverpool-it, Gary Swift (53) dhe Scott Kilgour (41) u kapën gjysmë milje larg brigjeve të Uellsit nga policia kufitare me një ngarkesë kokaine që do të jepte 60 milionë paund. Në vitin 2020 ata u dënuan përkatësisht me 19 vjet e gjysmë e 13 vjet e gjysmë nga gjykata e Swansea, me akuzën e importimit të rreth 750 kilogramëve kokainë premium nga Amerika e Jugut në MB. Droga ishte fshehur në Sy Atrevido, një jaht i blerë në Mallorca, Spanjë, në vitin 2018, për 50,000 £. Në operacion, katër persona të tjerë midis Liverpool dhe Loughborough u gjetën të lidhur me krimin.
Përplasje brezash
“Kam mbi njëzet vjet që monitoroj trafikun e drogës në Mbretërinë e Bashkuar dhe prisja të shihja një konflikt, një luftë mes organizatave të ndryshme kriminale me ardhjen e grupeve kriminale shqiptare. Por nuk kishte. Ata erdhën me karizëm dhe një mesazh të qartë: ne duam të jemi furnizuesit tuaj të kokainës, por ju duhet të na respektoni. Ka gjithmonë një ton miqësor dhe një nënton kërcënues kur ata flasin për biznes”, thotë Saggers.
Biznesi në Britaninë e Madhe zakonisht menaxhohet nga togerët e bosëve të pranishëm në Evropën kontinentale. Megjithatë vitet e fundit ka një brez të ri bandash shqiptare që po përpiqen të imponojnë dominimin e tyre në kryeqytetin anglez. Ata e quajnë veten Hellbanianz dhe fuqia e tyre ekonomike tregohet në profilet e tyre në rrjetet sociale, ku ekspozojnë të fshehura nga kapela, makina sportive, Rolex, shishe të shtrenjta verë të gazuar dhe tufa kartëmonedhash.
Selia e tyre është në Barking, Londrën Lindore. Në vitin 2016, tre prej tyre u dënuan me 42 vite burg. Një nga bosët e bandës, Tristen Asslani, u dënua me 25 vjet burg për disa krime, përfshirë trafik droge dhe armëmbajtjeje.
“Brezat e vjetra të krimit të organizuar shqiptar kanë një profil të ulët, nuk u pëlqen të tërheqin atë nivel të vëmendjes në MB,” thotë Saggers. Sipas hetuesve britanikë, këto ndryshime mund të krijojnë fërkime dhe konflikte midis brezit të vjetër që vepron më pak në mënyrë të dukshme dhe brezit të ri që pëlqen të shfaqet në rrjetet sociale, duke shfaqur fuqinë e tyre. “Ne ndoshta do të shohim një brez të ri kriminal të shqiptarëve të aftë për të përdorur edhe armë zjarri në rrugët tona,” tha Saggers.
Sipas Fatjona Mejdinit, koordinatore e seksionit shqiptar të Iniciativës Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional, “Shqiptarët janë të pranishëm në tregun e kokainës në Mbretërinë e Bashkuar, por është e ekzagjeruar të thuhet se po e dominojnë atë. Ka edhe organizata italiane, holandeze, nigeriane dhe shumë të tjera. Sigurisht që ka edhe disa të vërteta në rritjen e bandave shqiptare, por disa tabloide kanë krijuar një klimë stigmatizimi ndaj të gjithë komunitetit. Popullsia e burgjeve shqiptare në Mbretërinë e Bashkuar nuk i kalon 10%”.
Ky numër konfirmohet edhe nga të dhënat e Ministrisë së Drejtësisë: në burgjet angleze dhe të Uellsit janë rreth 1500 të burgosur me kombësi shqiptare, të cilët janë popullsia më e pranishme e huaj. Pikërisht për këtë arsye qeveria nënshkroi një marrëveshje me qeverinë shqiptare në fund të korrikut 2021 për transferimin e disa të burgosurve në Tokën e Shqiponjave dhe përfundimin e dënimit të tyre atje.
Pastrim parash
Portofoli kriminal i mafies shqiptare është i larmishëm dhe përfshin metoda të ndryshme që përdorin për të pastruar paratë e tyre. Kjo e bën shumë të komplikuar gjurmimin e aseteve të tyre. “Ata i mbajnë të fshehura mirë nga sytë tanë,” thotë Saggers. Sipas hetuesve britanikë, metoda më e zakonshme që ata përdorin konsiston në eksportimin e parave të gatshme jashtë vendit, veçanërisht “në shtëpi”. Për ta bërë këtë, ata mbështeten në shërbimet e zakonshme të transferimit të parave si Moneygram ose Western Union, të cilat e bëjnë të lehtë dërgimin e parave pa shkëmbyer informacione të ndjeshme.
Camden Town, një zonë e njohur turistike në Londër – Foto: Youssef Hassan Holgado
“Shpesh punëtorët që drejtojnë shërbimin e transferimit të parave marrin ryshfet dhe qindra mijëra paund mund të konvertohen në vëllime të vogla eurosh, të cilat më pas kontrabandohen jashtë MB-së,” shpjegon Saggers.
Por për të investuar para në Amerikën e Jugut në pasuri të paluajtshme ose aktive të tjera, krimi i organizuar mbështetet në një sërë profesionistësh që punojnë për të fshehur paratë.
Sërish organizata e Dritan Rexhepit ka vendosur standardin. Për të transferuar paratë në Amerikën e Jugut, ndër të tjera, shoqatat kriminale kineze përdorën (një praktikë e vërejtur tashmë nga vetë Saggers) të njëjtën metodë të përdorur nga narkotikët më të rëndësishëm të gjeneratës së re të ‘Ndrangheta’, përfshirë Giuseppe “Maluferru” Romeo. Paratë e gatshme për të paguar mallin (kokainë) u dërguan në Evropë, kryesisht në Angli dhe Holandë, te një person kontaktues i organizatave kineze. Më pas, e njëjta shumë u dërgohej trafikantëve në Amerikën e Jugut nga kontaktet në terren të së njëjtës organizatë, kundrejt një tarife të caktuar. Pagesa, në këtë mënyrë, bëhet pa një transferim fizik ose elektronik të parave midis dy kontinenteve dhe për këtë arsye është pothuajse e pamundur gjurmimi i shkëmbimeve; pasi nuk ka asnjë gjurmë financiare. Shuma nuk del nga një llogari specifike. Është një sistem i bazuar tërësisht në besim, në një rrjet kontaktesh që shtrihet në të gjithë botën.
Hetimet e fundit të kryera në Shtetet e Bashkuara kanë identifikuar një sistem të ngjashëm që përdoret nga narkotë meksikan për të pastruar paratë e fituara nga shitja e kokainës në Amerikën e Veriut.
Operacioni është i thjeshtë dhe shpjegohet në një artikull të Reuters: karteli identifikon ndërmjetësin financiar kinez me banim në Meksikë. Ky i fundit u jep trafikantëve të drogës një fjalë të koduar, një numër telefoni për të telefonuar dhe numrin unik të serisë së një kartëmonedhe origjinale 1 dollar. Karteli më pas ia dorëzon të dhënat emisarit të tij në Shtetet e Bashkuara, i cili kontakton numrin e telefonit dhe i jep atij fjalën sekrete. Të dy takohen. Korrieri merr paratë dhe njeriu nga karteli merr faturën e dollarit si “faturë”. Kështu, paratë përfundojnë në duart e korrierit kinez, i cili ia dorëzon një tregtari të së njëjtës kombësi me bazë në Shtetet e Bashkuara, por që ka një llogari në Kinë. Ky i fundit i mban paratë por dërgon një transfertë bankare me shumën ekuivalente në një llogari bankare të siguruar nga vetë korrieri.
Më pas ka dy mundësi për sjelljen e parave në Meksikë. E para përfshin një pagesë për një biznesmen që banon në vendin e Amerikës Latine, i cili më pas do t’i ndryshojë ato në pesos dhe do t’ia dorëzojë kartelit ndërmjetës. E dyta, nga ana tjetër, përfshin blerjen e produkteve të konsumit të cilat më pas eksportohen dhe shiten në Meksikë. Të ardhurat përfundimtare përfundojnë në xhepat e kartelit.
Një mbulim perfekt
Në rrugët e Londrës dhe në brendësi britanike është e lehtë të hasësh lavazhe gjysmë bosh. Sipas të dhënave të fundit që Saggers kishte në dispozicion përpara se t’i linte udhëheqjen e antidrogës në NCA, organizatat kriminale shqiptare janë pronare të qindra prej tyre. “Shpesh gjejmë gjashtë apo shtatë persona që punonin në pika karburanti gjysmë të braktisura. Është mbulesë për të pastruar para, por përdoret edhe për të rekrutuar persona të rinj”, shpjegon ish-hetuesi. “Nëse paguani dikë nën pagën minimale çdo ditë për të punuar në një lavazh dhe më pas i ofroni 500 £ për të qenë korrier për një ngarkesë kokaine, mund ta tundoni.”
Besnikëria, burimet e mëdha ekonomike, dhuna dhe pamëshirshmëria kur duhet, por edhe kontaktet e drejtpërdrejta me prodhuesit e Amerikës së Jugut tregojnë se organizatat kriminale shqiptare kanë aftësitë e duhura për t’u imponuar në gjeopolitikën e krimit të organizuar. Por sa larg mund të shkojnë? Sipas Tony Saggers, kjo do të varet edhe nga efektet e daljes së Mbretërisë së Bashkuar nga Bashkimi Evropian. “Nëse Brexit detyron një ndryshim në rrugët tregtare dhe grupet kriminale shqiptare importojnë drejtpërdrejt në Britaninë e Madhe pa kaluar nëpër qendrat e tjera evropiane, ne mund të shohim korrupsionin dhe dhunën të rritet në portet tona detare siç ndodhi në Belgjikë dhe Holandë, ku vitet e fundit, ka vrasje dhe të shtëna në rrugët e Amsterdamit, Roterdamit dhe Antwerp-it”.