Kosova do të ftohet në Samitin për Demokraci, i cili organizohet nga presidenti amerikan Joseph Biden, në Uashington më 9 dhe 10 dhjetor.
Lajmin e ka bërë të ditur Zëri i Amerikës (edicioni në gjuhën serbe) duke u thirrur në burime të saj në Uashington, ku thuhet se edhe Serbia është ftuar në këtë samit.
Ende nuk ka një konfirmim zyrtar për këtë informacion, pasi Departamenti amerikan i Shtetit, ende nuk I ka kthyer përgjigje Zërit të Amerikës.
Vetë kjo ngjarja, një muaj para se të mbahet, inicioi dyshime dhe kontradikta. Gama e tyre varion nga kriteret për përzgjedhjen e pjesëmarrësve, por edhe nga roli i shoqërisë civile në atë ngjarje – ndërsa në Ballkan tema më aktuale ishte mos ftesa për Kosovën, Serbinë dhe Bosnjën e Hercegovinën, por edhe çfarë do të thotë kjo konkretisht.
Pyetja për kriteret e përcaktimit të të ftuarve dhe çfarë rëndësie mund të kishte, megjithatë nuk ishte objekt i një përgjigjeje më të detajuar të Departamentit të Shtetit në pyetjen e Zërit të Amerikës për mbajtjen dhe organizimin e Samitit për Demokraci.
Edhe pse bëhet fjalë për promovimin e synimeve dekadash të politikës së jashtme amerikane, të cilat reflektohen në promovimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut, Samiti për Demokraci është një mjet i ri i përdorur nga administrata amerikane.
Ndryshe, një grup i organizatave joqeveritare nga Kosova, tri ditë më parë ka kërkuar përmes një letre që, Shtetet e Bashkuara të shqyrtojnë thirrjen e Kosovës për të marrë pjesë në Samitin për Demokraci, të organizuar më 9 dhe 10 dhjetor nga presidenti amerikan, Joe Biden.
Radio Evropa e Lirë kishte siguruar letrën nga përfaqësuesit e shoqërisë civile, e cila i është dërguar Zëvendësndihmëssekretarit amerikan të Shtetit për Evropën dhe Euroazinë, njëherësh të dërguarit për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar dhe Koordinatores për Demokraci dhe të Drejta të Njeriut në Këshillin e Sigurisë Kombëtare, Shanthi Kalathil, në të cilën kanë dhënë arsyet e tyre pse Kosova do të duhej të ishte pjesë e kësaj iniciative.
Vërtetësinë e kësaj letre e ka konfirmuar njëri nga nënshkruesit e saj, Agon Maliqi, kryetari i bordit të platformës jofitimprurëse, Sbunker.
“Ne jemi të vetëdijshëm për kontekstin delikat të sigurisë në Ballkan, që prodhon ndarje të thella etnike dhe shpesh paqëndrueshmëri. Megjithatë, duke pasur parasysh përparimin e vazhdueshëm që Kosova ka bërë gjatë viteve për të ndërtuar demokraci, por edhe raportet e posaçme mes popullit të Kosovës dhe të Shteteve të Bashkuara, ne besojmë se Kosova meriton të jetë pjesë e kësaj iniciative strategjike dhe do të përfitonte nga e njëjta”, thuhet në letër.
Sipas një liste të publikuar nga Politico, nga shtetet e Ballkanit Perëndimor, në këtë samit, nuk është ftuar as Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina.
Në anën tjetër, Shqipëria, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut janë ftuar.
Lista e të ftuarve ende mbetet në nivel informacionesh jozyrtare.
Organizatat e shoqërisë civile kanë potencuar se Kosova është një prej shteteve në rajon që është e shqetësuar për autoritarizmin keqdashës si dhe ndikimin e Kinës dhe Rusisë.
Për mos ftesën e Koosvës ishte deklaruar edhe Ambasada amerikane në Prishtinë e cila ka thënë për mediat lokale në Kosovë se jo të gjithë partnerët kanë mundur të akomodohen në këtë iniciativë.
“Qëllimi ka qenë që të bashkohet një grup rajonal dhe socio-ekonomik i vendeve dhe juridiksioneve, duke përfshirë demokracitë më të zhvilluara dhe ato në zhvillim me diversitet në popullsi, demografi dhe vendndodhje”, është thënë në përgjigjen e Ambasadës.
Mes tjerash është thënë se SHBA-ja vazhdon të jetë e përkushtuar për të punuar me Kosovën në forumet tjera për të avancuar në forcim të demokracisë.
