Departamenti amerikan i Shtetit nuk mund të komentojë për korrespondencën e pretenduar diplomatike, por qëndrimi amerikan në lidhje me Bashkësinë e Komunave Serbe në Kosovë është i qartë, thuhet në përgjigjen për Zërin e Amerikës, në lidhje me shkrimin e mediave të caktuara serbe për gjoja bllokadë për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës – ndërsa autoritetet e këtyre vendeve nuk kanë një qëndrim më konstruktiv për Asociacionin.
Përkatësisht, Euronews Serbia ka raportuar dhe disa media kanë raportuar se ministritë e punëve të jashtme të disa vendeve evropiane, të cilat janë anëtare të Këshillit të Evropës, kanë marrë një notë nga ambasadat amerikane në të cilën thuhet se Uashingtoni konsideron se pyetja anëtarësimi i Kosovës në Këshillin e Evropës nuk duhet të ngrihet në agjendën e Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës.
Gjithashtu thuhet se Shtetet e Bashkuara kërkojnë që çështja e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës të mos vihet në rend dite derisa, siç u tha, Kosova të miratojë një qëndrim më konstruktiv për komunitetin e komunave me shumicë serbe – e cila, ajo thuhet tutje, do të hapte rrugën për propozimin e marrëveshjes bazë ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.
Departamenti i Shtetit, në përgjigjen e tij për Zërin e Amerikës, thekson se qëndrimi amerikan është i qartë.
“Siç theksuan në tekstin e djeshëm të përbashkët këshilltari Derek Chole dhe zëvendësndihmës sekretari i shtetit Gabriel Escobar – tani është koha për të krijuar një Bashkësi të Komunave me shumicë serbe”, thuhet në përgjigjen e Departamentit të Shtetit për Zërin e Amerikës.
Ndryshe, dy zyrtarët amerikanë në një tekst të përbashkët të publikuar të hënën kanë theksuar se përmbushja e obligimit të Kosovës për themelimin e një Bashkësie të Komunave me shumicë serbe nuk cenon Kushtetutën e Kosovës dhe as nuk kërcënon sovranitetin, pavarësinë apo institucionet demokratike.
Këshilltari i Departamentit të Shtetit Schole dhe i dërguari i posaçëm i SHBA për Ballkanin Perëndimor, Escobar, shkruajnë se ata janë “shprehimisht kundër” krijimit të çdo entiteti që do t’i ngjante Republikës Srpska.
“Bashkësia ndërkombëtare nuk kërkon të imponojë një zgjidhje. Në vend të kësaj, ne kërkojmë nga Kosova të ofrojë vizionin e saj për Komunitetin dhe ne jemi të gatshëm të ofrojmë ekspertizë dhe mbështetje politike për të siguruar që ai të funksionojë në interesin më të mirë të të gjithë banorëve të Kosovës.” sipas tekstit të Shole dhe Escobar.
Në një intervistë për Zërin e Amerikës, përfaqësuesi i administratës amerikane, Escobar, ka folur për themelimin e Asociacionit të Komunave Serbe, i cili tha se do të formohet, siç tha ai, me ose pa kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti – duke specifikuar se shteti dhe qeveria e Kosovës tashmë janë pajtuar për të.
Gjithashtu, në një intervistë të fundit për Zërin e Amerikës, Ndihmës Sekretarja Amerikane e Shtetit për Evropë dhe Euroazi, Karen Donfried tha se Kosova dhe Serbia duhet të marrin vendime të vështira dhe se ShBA-ja dhe BE-ja duan t’i ndihmojnë dhe mbështesin në këtë.
“ShBA-ja dhe Bashkimi Evropian nuk po përpiqen të imponojnë një zgjidhje për marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, por t’i ndihmojnë ata të marrin vendime të vështira. Ata po përpiqen të jenë forca që do të sjellë ndryshime për mirë në Kosovë dhe Serbi. Nëse para se të merrja përsipër këtë detyrë, ata kishin pyetur nëse Rusia do të nisë një sulm të madh në Ukrainë, përgjigja ime do të ishte jo dhe do të gaboja. Është kaq e vështirë të parashikohet e ardhmja,” tha Donfried në një intervistë për Zërin e Amerikës në gjuhën shqipe.
Gjatë javëve të fundit, nisma diplomatike u intensifikua si pjesë e përpjekjeve të Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara për intensifikimin e dialogut mes dy palëve dhe nxitjen e procesit integrues.
Dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë – një proces me performancë shumë të ndryshueshme, u ngadalësua veçanërisht gjatë vitit 2022 – një periudhë e shënuar nga sulmi dhe agresioni ushtarak i Rusisë ndaj fqinjit të saj të afërt, Ukrainës.
Bisedimet mes dy palëve, të cilat duhet të përfundojnë me një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme për normalizimin e marrëdhënieve, janë shënuar nga disa kriza në vitin 2022.
Ato u zgjidhën me angazhimin e partnerëve ndërkombëtarë, kryesisht ndërmjetësuesve në dialog – Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara.
