Ka pak gjasa që Ana Brnabiq dhe Albin Kurti të kenë një takim dypalësh në samitin në Francë, vlerësojnë njohësit e çështjeve në Ballkan, duke komentuar njoftimin për pjesëmarrjen e kryeministres serbe Ana Brnabiq dhe kryeministrit të Kosovës Albin Kurti, në Forumin e Paqes në Paris të enjten dhe të premten.
Igor Markoviq nga OJQ ‘Aktiv’ nga Mitrovica e Kosovës tha për gazeten serbe ‘Danas’ se, duke pasur parasysh numrin e madh të pjesëmarrësve dhe natyrën hibride të tubimit të ardhshëm shumëpalësh, nuk ka gjasa që të ketë një takim të drejtpërdrejtë ndërmjet Bërnabiqit dhe Kurtit. Megjithatë, shtoi ai, duke ditur interesimin e shprehur më parë dhe angazhimin e pjesshëm të presidentit francez Emanuel Macron në lidhje me dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, ka ende mundësi për të mbajtur një takim të drejtpërdrejtë.
“Ajo që çon në këtë skenar të pamundur është narrativa e tensionuar politike që Prishtina dhe Beogradi përdorin gjerësisht dhe që shkakton tensione shtesë jo vetëm në Kosovë dhe Serbi, por edhe në rajon. Por, edhe sikur të kishte iniciativa ndërmjetësuese nga Franca për takimin e Bërnabiqit dhe Kurtit mënjanë, kam frikë se Kurti ose do të hiqte dorë nga pjesëmarrja në një takim të tillë ose do ta shfrytëzonte rastin për të fituar disa pikë politike. Kjo e fundit është shumë e nevojshme për të, në dritën e mbajtjes së raundit të dytë të zgjedhjeve lokale në Kosovë”, ka thënë ai.
“Nëse raundi i parë i zgjedhjeve ishte një ndëshkim i ashpër i votuesve për partinë e Kurtit, Vetëvendosje, vetëm raundi i dytë do të tregojë disponimin e vërtetë të qytetarëve, duke pasur parasysh se shumica e kandidatëve janë nga radhët e kësaj partie”, sqaron Markoviq.
Sipas tij, duke ditur retorikën e dëmshme nacionaliste, irredentiste dhe populiste të Kurtit, ai nuk do të habitej nga një shpërthim i ri, kësaj radhe në Paris, i cili, nëse ndodh, sigurisht që do të jetë në mënyrën e bartësve të stabilokracive ballkanike.
Politologu Mladen Mrdalj shprehet për “Danas” se do ta shikonte “Forumin e Paqes” të Macron nën dritën e deklaratës së përbashkët të presidentit amerikan Joseph Biden dhe Macron nga fundi i tetorit. Në atë deklaratë, kujton ai, presidentët përshkruan disa udhëzime strategjike për marrëdhëniet franko-amerikane pas ftohjes së shkaktuar nga skandali për shpërthimin amerikan të Francës nga marrëveshja me Australinë për nëndetëset.
“Këto udhëzime përsërisin dhimbjet e vjetra të marrëdhënieve transatlantike, të cilat reduktohen në nevojën amerikane për Francën bashkëpunuese për të lehtësuar luftën kundër një konkurrenti të madh nga lindja: dikur BRSS, tani Kina dhe në rastin më të keq Kina në aleancë me Rusinë. Çmimi që kërkojnë francezët është mbështetja amerikane për një sferë më të madhe të ndikimit francez, e cila kërcënon si unitetin e NATO-s, ashtu edhe dominimin gjerman në Evropë. Fokusi amerikan te Rusia dhe Kina reflektohet edhe përmes “Samitit për Demokraci” të Biden-it, i cili simbolikisht do të lidhë vende të rëndësishme me Amerikën përmes një konference “online” në dhjetor”, ka theksuar ai.
Nën sloganin e luftës për demokraci, Biden do të mbledhë përfaqësues të rreth njëqind vendeve, mes të cilave për momentin nuk ka as Bosnje Hercegovinë e as Serbi, por as edhe Kosovë”, thotë Mrdalj.
Siç thotë ai, nga ana tjetër, Forumin për Paqe të Macron do ta vizitojnë Ana Brnabiq dhe Albin Kurti. Të gjithë së bashku, thotë Mrdalj, lind pyetja nëse Biden simbolikisht “ndan Ballkanin” me Macron, duke e lidhur me mbledhjen e tij marrëdhëniet problematike në rajon, i cili mbahet i qetë vetëm nga besueshmëria e NATO-s, e cila lidh Francën dhe BE-në me Shtetet e Bashkuara. që në thelb është interes amerikan.
Nga ana tjetër, Biden ftoi përfaqësuesit e Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë, vende që të paktën nuk kanë çështje të pazgjidhura territoriale, por edhe anëtarë të NATO-s, gjë që në fund të fundit kontribuon në një imazh më të mirë të mbledhjes së Bidenit. Kur e shikojmë nga bota strategjinë tonë lokale, nuk do të prisja një takim Bërnabiq-Kurti, sepse kjo do t’i sillte pikë Kurtit: pas një sërë veprimesh agresive kundër serbëve dhe refuzimit të vazhdueshëm për themelimin e Asociacionit të Komunave Serbe, Ana Brnabiq do të tregonte me një takim me të vetëm paaftësinë e politikës serbe për të parandaluar ose së paku hakmarrje ndaj agresionit të Kurtit.
Të dyja palët shkojnë te Macron për të ngritur reputacionin e tyre brenda dhe jashtë vendit, si dhe për t’u takuar në një vend me një numër më të madh bashkëbiseduesish. Në fund të fundit, ky tubim thjesht i shërben Macronit në atë kuptim, sepse zgjedhjet presidenciale në Francë po vazhdojnë”, përfundon Mrdalj.
Pritet edhe Kamala Harris
Siç raportojnë mediat, rreth 30 krerë shtetesh dhe qeverish priten të enjten dhe të premten në Paris në Forumin e Paqes, ku është paralajmëruar pjesëmarrja e kryeministrave të Serbisë dhe Kosovës, Ana Brnabiq dhe Albin Kurti.
“Priten gjithsej 450 pjesëmarrës në vendngjarje, duke përfshirë rreth 30 krerë dhe qeveri, si dhe rreth 15,000 pjesëmarrës online”, deklaroi presidenca franceze.
Është planifikuar pjesëmarrja e nënpresidentes amerikane Kamala Harris, si dhe e disa presidentëve të shteteve, duke përfshirë Egjiptin, Nigerinë, Senegalin, Botsvanën dhe Bregun e Fildishtë. Forumi i Paqes u nis në vitin 2018 nga presidenti francez Emanuel Macron, me qëllim promovimin e multilateralizmit. /Gazeta “Enigma“/