Tarifat e Shteteve të Bashkuara të Amerikës ndaj shumicës së shteteve globale, nxitën reagime kudo në botë. Tarifat prekën edhe Kosovën, andaj edhe këtu nuk la pa pasur kritika e këshilla, shkruan Gazeta Enigma.
Pas lajmit për vënien e tarifave prej 10 përqind ndaj Kosovës, sipas vendimit të presidentit Donald Trump, homologija e tij kosovare, Vjosa Osmani, këshilloi Qeverinë në detyrë që të heqë tarifat ndaj SHBA-së.
Kosova prej kohësh ka një tarifë prej 10 përqind ndaj produkteve që importohen nga SHBA-ja. Presidenti Trump zbatoi reciprocitetin.
Sido që të jetë, pas këshillës nga presidentja Osmani, nuk pritej ndonjë reagim i ashpër nga ndonjë akter qeveritar në detyrë. Megjithatë, një gjë të tillë e bëri ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati.
Ai tha se këto çështje duhen trajtuar institucionalisht dhe larg mediave. Po ashtu, ministri në detyrë tha se kërkesa e Osmanit është dërguar në adresën zyrtare të Qeverisë në orën 17:39 dhe sevetëm tre minuta më vonë, në 17:42, është bërë publike në rrjetin social X.
Ai e ka cilësuar këtë si një praktikë joserioze, duke theksuar se “çdo shtet serioz i trajton këto çështje brenda institucioneve dhe informon publikun vetëm pas marrjes së një vendimi zyrtar”.
Pas kësaj kritike nga ana e Muratit, në dramën ndërinstitucionale u përfshi edhe Këshilltari për media i presidentes Osmani, Bekim Kupina.
Ai tha se ministri Murati është njeriu i fundit në këtë shtet që mund “të na flasë për seriozitet”.
Kupina tha se deklarata e ministrit Murati është e turpshme, skandaloze, me mungesë të respektit bazik institucional e me mungesë të njohurive bazike se si udhëhiqet shteti e mbi të gjitha me mungesë të gatishmërisë minimale që të punohet e bashkëpunohet në interes të Kosovës.“Një njeri që ende nuk e ka kuptuar që udhëheqja e shtetit është punë 24/7, e jo që përfundon në orën 16:00, një njeri që ende nuk e kupton që sipas Kushtetutës dhe komentarit të Kushtetutës, objektivat e politikës së jashtme i përcakton institucioni i Presidencës, që nuk e kupton që këto gjëra nuk janë thjesht veprime ekonomike por veprime strategjike në raport me aleatin strategjik e ekzistencial”- ka shkruar Kupina në Facebook.Në vazhdim të kësaj fjalie, ai duke iu referuar ministrit Murati tha se “një njeri që mendon se me fyerje e ofendime mund të arrijë diçka në interes të Kosovës, pas një letre institucionale e mirë të studiuar që Presidentja ia ka drejtuar Kryeministrit bazuar në rregullat e komunikimit shtetëror e mirësjelljes e respektit ndërinstitucional”.
Por çka do të thotë ky komunikim i tërthortë për Kosovën si shtet?
Njohësi i çështjeve politike, Xhavit Drenori e quan shqetësuese këtë mënyrë të komunikimit, sidomos kur në fjalë është raporti me SHBA-në.
“Kosovës më sa paku i duhet një mosunifikim i qëndrimit, karshi raporteve me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Në këtë fazë, është një shqetësim, është diçka e panevojshme, madje edhe konfuze para qytetetarëve, që të kemi dy mendime kaq të ndryshme, në raport me një çështje kaq të ndjeshme”, tha Drenori në një prononcim për Gazetën Enigma.
Drenori gjithashtu cekë se Qeveria është tashmë në detyrë, dhe se një vendim për heqje të tarifave ndaj SHBA-së apo kujtdo tjetër, nuk mund të bëhet në këtë fazë.
“Duhet të kemi parasysh se ne kemi një presidente që është ende me manadat të plotë dhe një Qeveri e cila është vetëm në detyrë, e cila realisht, nuk ka mandat për të marrë një vendim të natyrave të tilla”.
“Mendoj se ajo çfarë tha presidentja duhej të mbetej si e tillë dhe nuk kishte nevojë fare për një reagim nga ana e ministrit, sepse fundja ministri është në detyrë. Por edhe sikur ministri do kishte të drejtë, ne në publik duhet të kemi kujdes, karshi qytetarëve dhe raportet me Amerikën”, përfundoi analisti politik.
Balancimi i presidentes me opozitën– parafushatë
Njohësi tjetër i çështjeve politike, Mazllum Baraliu, thotë për “Enigmën” se balancimi i Osmanit me opozitën, është një parafushatë e të parës së vendit, për të siguruar përkrahje për një mandat të dytë.
“Është një lloj parapërgatitje që të sigurojë përkahje nga PDK-ja dhe LDK-ja, pasi këto parti mund t’ia sigurojnë mbi 80 vota për vazhdim të mandatit në krye të Presidencës”, deklaroi Baraliu.
“Politikat fiskale janë kompentencë e Qeverisë. Nuk është dashtë që as presidentja Osmani e as ministri Murati të sillen si protagonistë”, u shpreh tutje ai.
Profesroi universitar tha se me Kushtetutë, Presidentes i takon që të merret me politikën e jashtme, por jo edhe me çështje fiskale.
“Është diçka që do duhej të diskutohej mes tyre në hapësirë të brendshme, por sido që të jetë, debati publik nuk është i dëmshëm. Ndoshta edhe ndihmom dhe është shtytës”, përfundoi Baraliu.
Moskoordinimi ndërinsitucional, nuk është diçka e re
Mospajtimet mes Osmanit dhe Kurtit e ministrave të tij, nuk janë edhe aq të rralla.
Presidentja Vjosa Osmani, vitin e kaluar pati kritikuar ashpër kryeministrin Albin Kurti dhe ministren e Jashtma, Donika Gërvalla, kur këta dy të fundit patën dërguar një letër drejt Këshillit të Evropës, duke thënë se Kosovë do fillojë me hartimin e një draf-statuti për krijimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe. Dyshja, një gjë të tillë e kishin bërë në synim për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, diçka që ende nuk është bërë.
Më vonë, Osmani kishte kritikuar edhe njëherë Kurtin, për lëkundjet e marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara. Gjatë fjalimit në Kuvend, Osmani kishte thënë se “nuk mund të luhet bixhoz me partnerët”, pasi Kurti nuk është se i dëgjonte edhe aq këshillat e SHBA-së e BE-së.
Se a do ketë punë sërish Osmani me Kurtin e minsitrat e tij, mbetet të shihet se si do formohet koalicioni i Qeverisë së re. /GAZETA ENIGMA
