Këshilli Evropian ka publikuar raportin për Kosovën dhe vendet e tjera të Ballkanit.
Në këtë raport thuhet se KE pret që Qeveria e Kosovës të angazhohet në dialogun me Serbinë i ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian për të arritur një marrëveshje finale, në mënyrë që dy shtetet të avancojnë në rrugën e tyre evropiane.
“Kjo marrëveshje duhet të adresojë të gjitha çështjet e pazgjidhura dhe të kontribuojë në stabilitetin rajonal. Kjo është thelbësore në mënyrë që Kosova dhe Serbia të mund të avancojnë në rrugët e tyre evropiane”, thuhet në raport.
Përmes këtij raporti i bëhet thirrje dy shteteve që t’i zbatojnë marrëveshjet e arritura deri më tani në Bruksel.
“Këshilli përsërit pritshmërinë e tij të fortë që të gjitha marrëveshjet e kaluara të respektohen dhe zbatohen pa vonesë. Të dyja palët duhet gjithashtu të shmangin veprimet që minojnë stabilitetin dhe retorikën që nuk është e favorshme për dialogun”.
Po ashtu në këtë dokument thuhet se liberalizimi i vizave për Kosovën do të shqyrtohet nga Këshilli, duke shkruar se “Këshilli njeh rëndësinë e liberalizimit të vizave për qytetarët e Kosovës”.
“Komisioni bëri një propozim zyrtar në maj 2016 për transferimin e Kosovës në listën pa viza Shengen dhe paraqiti një raport në korrik 2018 për përmbushjen e standardeve të mbetura. Propozimi i Komisionit, i mbështetur nga Parlamenti Evropian në leximin e tij të parë në mars 2019, mbetet në shqyrtim në Këshill”, thuhet tutje në raport.
Zgjedhjet në Kosovë – Lufta kundër korrupsionit
Këshilli Evropian i ka vlerësuar zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 14 shkurtit dhe ato lokale të 17 tetorit si transparente dhe mirë të organizuara.
“Zgjedhjet ishin gjithashtu konkurrues, përveç në zonat serbe të Kosovës. Këshilli pret që mangësitë e përsëritura të procesit zgjedhor të adresohen dhe rekomandimet e Misionit të BE-së për Vëzhgimin e Zgjedhjeve të zbatohen me një ndjenjë më të madhe urgjence”.
Ndërkaq Këshilli ka mirëpritur hapat e ndërmarrë nga Qeveria e Kosovës në paraqitjen e një agjende reformash në lidhje me luftën kundër korrupsionit.
“Të intensifikojë përpjekjet e saj për të përmirësuar sundimin e ligjit, dhe të vazhdojë të përshpejtojë luftën kundër korrupsionit, për të rritur luftën kundër krimit të organizuar dhe për të vazhduar reformën e administratës publike, duke u mbështetur në të arriturat e deritanishme të Kosovës dhe në përputhje me standardet evropiane dhe ndërkombëtare”.
“Këshilli u bën thirrje autoriteteve të avancojnë në zbatimin e legjislacionit ekzistues, të miratojnë një qasje gjithëpërfshirëse për të zbatuar reformat në drejtësi dhe kundër korrupsionit, në përputhje me standardet evropiane, dhe të vazhdojnë të bëjnë përparim në historikun e saj në luftën kundër korrupsioni i nivelit të lartë dhe krimi i organizuar”.
Dhomat e Specializuara në Hagë
Këshilli nënvizon nevojën për angazhim të vazhdueshëm të Kosovës ndaj Dhomave të Specializuara, si një demonstrim i rëndësishëm i përkushtimit të saj për sundimin e ligjit dhe dhënien fund të pandëshkueshmërisë.
“Kuadri ligjor ekzistues mundëson hetimin dhe ndjekjen e duhur të të gjitha krimet e supozuara të luftës. Në këtë drejtim, Këshilli vlerëson punën e Dhomave të Specializuara që ka çuar në gjykimet e para të zhvilluara këtë vit në Hagë”.
Këshilli nënvizon nevojën për angazhim të vazhdueshëm të Kosovës ndaj Dhomave të Specializuara, si një demonstrim i rëndësishëm i përkushtimit të saj ndaj sundimit të ligjit dhe përfundimit mosndëshkueshmëria.
“Kuadri ligjor ekzistues mundëson hetimin dhe ndjekjen e duhur të të gjitha krimeve të supozuara të luftës. Në këtë drejtim, Këshilli vlerëson punën e specialistit Dhomat që kanë çuar në gjykimet e para që zhvillohen këtë vit në Hagë”.
Sipas raportit, Këshilli mirëpret zgjatjen e mandatit të EULEX-it, të rënë dakord reciprokisht në qershor 2021 dhe nënvizon nevojën që Kosova të vazhdojë të bashkëpunojë ngushtë dhe në mënyrë efektive me EULEX-in.
Gjithashtu, fton Kosovën që të vazhdojë bashkëpunimin me akterët relevant ndërkombëtar.
Zbatimi i MSA-së
Këshilli mirëpret që Qeveria e re, e zgjedhur në mars 2021, ka konfirmuar përkushtimin strategjik të Kosovës në rrugën e saj evropiane dhe reformat përkatëse.
“Këshilli rithekson rëndësinë e zbatimit të vazhdueshëm të Stabilizim dhe Marrëveshja e Asociimit (MSA) ndërmjet BE-së dhe Kosovës dhe mirëpret fillimin e fazës së dytë të Agjendës së saj të Reformës Evropiane”.
“Këshilli bën thirrje për zbatimin e tij dhe nënvizon nevojën urgjente që Kosova të përshpejtojë proceset e reformave, në përputhje me standardet evropiane dhe në funksion të ofrimit në dobi të qytetarëve të Kosovës, duke pasur parasysh progresin e kufizuar të bërë deri më tani.”
Për reformat ekonomike, Këshilli kujton problemet strukturore të kahershme, të tilla si mungesa e diversifikimit ekonomik, varësia nga flukset e jashtme financiare, një ekonomi joformale e përhapur dhe nivelet e ulëta të aktivitetit dhe punësimit.
“Këshilli mirëpret angazhimin e qeverisë për të adresuar këto sfida dhe inkurajon Kosovën që të zbatojë plotësisht udhëzimet e politikave të përcaktuara në Konkluzionet e Përbashkëta të Dialogut Ekonomik dhe Financiar, duke përmirësuar qeverisjen fiskale si dhe duke zbatuar reforma strukturore efektive dhe të mirëkoordinuara”.
Këshilli i bën thirrje Kosovës që të nxisë zbatimin efektiv të administratës publike dhe reformat e menaxhimit të financave publike, veçanërisht duke miratuar një strategji të re të RAP 2021-2026 dhe amendamentet e shërbimit civil, në funksion të një administrate publike më të përgjegjshme dhe të orientuar nga qytetarët.
KE kërkon nga Kosova që të bëjë përpjekje shtesë për të zbatuar plotësisht kornizën ligjore për të drejtat themelore, në përputhje me standardet evropiane, si dhe për të përmirësuar koordinimi dhe mbikëqyrja.
“Duhet bërë më shumë veçanërisht për të siguruar mbrojtjen e plotë të trashëgimisë kulturore dhe fetare, mbrojtjen e të drejtave të personave që u përkasin komuniteteve joshumicë, duke përfshirë romët dhe ashkalitë, si dhe personat e zhvendosur, si dhe gjinore barazi në praktikë. Mekanizmat ekzistues të të drejtave të njeriut duhet të forcohen më tej”, thuhet në raportin e Këshillit Evropian për Kosovën./Gazeta “Enigma”/
